به گزارش آنی غذا معاون پژوهشی مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی با بیان این كه پژوهش در حیطه سلامت هدفمند نیست، اظهار داشت: تحقیق ها باید بگونه ای باشد كه بار هزینه درمان را كم كند. اگر پژوهش های ما هدفمند باشد با بودجه موجود هم می توان پژوهش های درست انجام داد.
دكتر محمود رضا حاجی قاسم در گفتگو با ایسنا، با بیان اینكه بخشی از پژوهش های مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی، بررسی ضایعات نخاعی تروماتیك است اظهار داشت: ضایعات نخاعی به دو دسته تقسیم می شود، دسته اول ضایعات نخاعی هستند كه بر اثر صدمه ایجاد می شود و دسته دیگر مثل بیماری ALS به صدمه ها ارتباطی ندارد.
وی در عین حال خاطرنشان كرد: در این مركز یك درمانگاه هم وجود دارد كه عموماً بر روی پیشگیری از عوارض ثانویه به دنبال ضایعه نخاعی تمركز دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران با اشاره به اینكه از سلول های بنیادی در پژوهش های در رابطه با ضایعات مغزی و نخاعی زیاد استفاده می شود اظهار داشت: هم اكنون طرحی درباره ضایعات نخاعی در دست داریم كه در آن از سلول های بنیادی استفاده می شود. این طرح در مراحل اولیه قرار دارد.
وی افزود: در پژوهش ها، هنگامی كه سلول های بنیادی در فاز حاد تزریق شدند حدود ۸۰ درصد آنها در محل تزریق از بین رفتند چون در فاز حاد سیستم بدن یك واكنش شدید التهابی دارد و هر چه سر راه قرار دارد را نابود می كند. پژوهش هایی انجام شده كه سلول های بنیادی را در فاز مزمن تزریق نماییم. نتایج در این خصوص نه در ایران و نه در دنیا چندان درخشان نیست چون كه در فاز مزمن خیلی سخت می توان ضایعه ای را درمان كرد. ما در بحث حاد پروژه ای را طراحی كردیم و به دنبال این هستیم كه فاز تخریب در ضایعه نخاعی را به تأخیر بیاندازیم تا بتوانیم از سلول های بنیادی خود در زمان مناسب استفاده نماییم و از سلول های بنیادی بگونه ای استفاده نماییم كه تأثیر خویش را بگذارند. نوع سلول، تعداد سلول، مكان و دفعات تزریق و راه تزریق آن بسیار مهم می باشد و نیاز است كه این فعالیت ها زیر نظر یك نهاد مشخص صورت گیرد.

انجام پژوهشی درباره مشكلات اجتماعی مبتلایان به ضایعات نخاعی
معاون پژوهشی مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی اضافه كرد: یكی از اولویت های ما تهیه یك راهنمای آموزشی برای بیماران گرفتار ضایعات نخاعی است. امیدواریم با كمك وزارت بهداشت بتوانیم این راهنمای آموزشی را در دسترس همه ی بیمارستان هایی كه این نوع بیماران به آنها رجوع می كنند بگذاریم تا آگاه شوند در مراحل پس از ضایعه نخاعی چه اتفاقاتی امكان دارد برای افراد دارای ضایعات نخاعی بیفتد اگر بیماران از شرایط خود آگاه شوند می توانند از ابتدا كنترل كنند و تحت مراقبت پزشك باشند.
وی اظهار داشت: آماری در زمینه تعداد افراد گرفتار ضایعات نخاعی نداریم اما با عنایت به آمار پلیس راهور درباره تصادف های جاده ای و صدمه دیدگان نخاعی آن می توان فهمید كه هر سال تعداد زیادی به افراد گرفتار ضایعات نخاعی اضافه می شود. ما سعی كردیم خودروسازان را مجاب نماییم كه تمهیداتی در ارتباط با وسایل تولید شده خود داشته باشند كه سرنشینان در حوادث كمتر گرفتار صدمه شوند ولی عملاً چنین اقدامی ممكن نبود چون حمایتی در این زمینه از جانب مجموعه مدیریتی كشور صورت نمی گیرد.
معاون پژوهشی مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی درباره پژوهش های مربوط به مشكلات اجتماعی افراد دارای ضایعات نخاعی اظهار داشت: در این مركز تحقیقات گروه پیشگیری و مطالعات اجتماعی وجود دارد كه در این گروه، وضعیت اجتماعی افراد مبتلا به ضایعات مغزی و نخاعی بررسی می شود. مثلاً بررسی می شود كه فضای شهری چقدر به افراد گرفتار ضایعات نخاعی كمك می نماید كه متأسفانه مطالعات نشان داده وضعیت شهری برای این افراد به شدت بد است. ما بیمارانی داریم كه حتی نمی توانند به علت وجود جوی آب از منزل خود سوار ماشین شوند علاوه بر آن، پیاده روها همسطح سازی نشده است. ما در كشور فراموش كرده ایم كه افراد معلول حق حیات دارند پس باید برایشان تسهیلاتی قائل شد.

چالش های پژوهش در بیماری های ضایعات نخاعی
حاجی قاسم با اشاره به مشكلات پژوهش در زمینه ضایعات نخاعی اظهار داشت: به علت مناسب نبودن فضای شهری برای معلولان، در زمینه پژوهش های مربوط به برخی بیماران دارای ضایعات نخاعی مشكلاتی وجود دارد مثلاً نخستین چیزی كه بیماران برای ورود به طرح های پژوهشی می پرسند این است كه آیا هزینه رفت وآمد وی داده می شود؟ ما برای حضور افراد در طرح های پژوهشی باید با كمك انجمن های معلولین و انجمن های ضایعه نخاعی ماشینی مجهز به بالابر تهیه نماییم تا حمل و نقل این افراد بدون مشكل صورت گیرد. درنتیجه مشكلاتی مانند مناسب نبودن فضای شهری ما با محدودیت رجوع كننده گرفتار می شویم و این یكی از چالش های پژوهش در این زمینه است.
این استاد دانشگاه، تأثیر تحریم ها بر فعالیت های پژوهشی مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی را شدید توصیف كرد و اضافه كرد: در طرح های پژوهشی علوم پایه عموماً به موادی نیاز داریم كه تولید داخل نیست. پیش از تحریم ها، آنتی بادی هایی را می خریدیم كه حدود یك و نیم تا دو میلیون قیمت داشت و الان هر كدام از آنها ده میلیون تومان است، این در شرایطی است كه بودجه ی تحقیقاتی ما از ۹-۱۰ سال پیش تابحال تغییر نكرده است. با وجود كمك های ستادهایی در وزارت خانه ها راه اندازی شده اما هم چنان منابع مالی كفایت نمی كند.

پژوهش های سلامت هدفمند نیستند
معاون پژوهشی مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی با اشاره به اینكه پژوهش در حیطه سلامت هدفمند نیست، اظهار داشت: تحقیق ها باید بگونه ای باشد كه بار هزینه درمان را كم كند. اگر پژوهش های ما هدفمند باشد با بودجه موجود هم می توان پژوهش های درست انجام داد. حالا در صنایع دفاعی تحقیقات هدفمند است و در این حوزه هر روز دستاوردهای جدیدی عرضه می شود كه سبب غرور ملی است. اما در بخش سلامت، حداقل در بخشی كه ما در آن فعالیت داریم هدفمندی وجود ندارد.
وی افزود: به نظر من دلیل هدفمند نبودن پژوهش ها این است كه با تغییر مسئولان وزارت بهداشت و تغییر دیدگاه های وزیر، سیاست ها و طرح ها و پروژه ها تغییر می كند؛ ضرورتی ندارد كه وزیر بهداشت یك كشور حتما پزشك باشد، وزیر بهداشت باید مدیر باشد تا بتواند منابع را مدیریت كند و فعالیت ها را هدفمند كند. در این هدفمندی امكان دارد به افراد متخصص نیاز داشته باشد كه می تواند به صورت كارگروه ها، بهترین استادان یك حیطه را دعوت كند و از آنها مشورت بگیرد.
حاجی قاسم در انتها درباره چالش های مركز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی اظهار داشت: ما مشكلات عدیده ای مانند تهیه مواد و تجهیزات داریم، بودجه كم است و گاهی مجبور می شویم از حقوق خود برای پژوهش استفاده نماییم، اما به هر حال با آنچه كه داریم در حال فعالیت هستیم.