به گزارش آنی غذا، مدیرعامل بانک خون بندناف رویان با اعلان اینکه سلول های بنیادی خون بندناف و ضمائم زایمانی به عنوان زباله بیولوژیکی دور ریخته می شوند، اظهار داشت: این درحالیست که ضمائم زایمانی باارزش هستند و در صورتی که ذخیره شوند در عرصه پزشکی کاربرد دارند.
به گزارش آنی غذا به نقل از ایسنا، دکتر مرتضی ضرابی در نشست خبری «زخم پوش بیولوژیک و خدمات ذخیره سازی پالپ دندان» که به مناسبت روز جهانی خون بندناف برگزار گردید، اظهار داشت: کشورها به سلول های بنیادی خون بندناف توجه کرده اند و به سبب این که این مساله در کانون توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است، یک روز به عنوان روز جهانی خون بندناف درنظر گرفته شده است.
وی افزود: سلول های بنیادی خون بندناف و ضمائم زایمانی به عنوان زباله بیولوژیکی دور ریخته می شوند، اما بررسی ها بیان کننده این است که ضمائم زایمانی و سلول های بنیادی خون بند ناف، زباله بیولوژیکی نیستند؛ بلکه ضمائم ارزشمندی هستند و در صورتی که ذخیره شوند در عرصه پزشکی کاربرد دارند.
مدیرعامل بانک خون بندناف رویان ضمن گرامیداشت مرحوم کاظمی آشتیانی اظهار داشت: مرحوم کاظمی آشتیانی، بنیانگذار پژوهشگاه رویان، بنیانگذار تحقیقات سلول های بنیادی و بانک خون بند ناف بود. شرکت فناوری بن یاخته های رویان در سال ۱۳۸۴ با هدف تامین سلول های بنیادی مورد نیاز مراکز پیوند افتتاح شد.
ضرابی درباره ی سلول های بنیادی توضیح داد: هر سلولی که بتواند قدرت «خودنوزایی» داشته باشد و توانایی تمایز به سلول های دیگر را داشته باشد، سلول بنیادی است. دو نوع سلول بنیادی در بدن وجود دارد؛ سلول های بنیادی «خون ساز» و «غیر خون ساز». سلول های بنیادی خونساز، سلول های خونی را تولید و بازسازی می کنند و سلول های غیرخون ساز نیز سایر بافت های بدن را تولید می کنند.
او درباره ی منابع سلول های بنیادی اشاره کرد: خون محیطی، مغزاستخوان و خون بندناف به عنوان ۳ منبع اصلی سلول های بنیادی خونساز هستند و خوشبختانه امکان تامین این منابع در شرکت فناوری بن یاخته رویان وجود دارد.
او درباره ی مهم ترین منابع سلول های بنیادی غیرخونی نیز توضیح داد: بافت بندناف، بافت چربی و پالپ دندان به عنوان مهم ترین منابع سلول های بنیادی غیر خونی هستند.
ضرابی درباره ی کاربرد سلول های بنیادی توضیح داد: اگر سلول های بنیادی می توانند جایگزین سلول های بدن در بافت های لطمه دیده شوند، می توانند در درمان بیماریهای مختلف اثرگذار باشند. سلول های بنیادی خونساز در بیماری هایی که منشاء خونی دارند، کاربرد دارند و سلول های بنیادی غیر خون ساز نیز در بیماری هایی که منشاء عصبی دارند، قابلیت کاربرد دارند.
مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته رویان افزود: سلول های خون ساز برای درمان بیماری هایی مانند سرطان خون، تالاسمی، نقص سیستم ایمنی و کم خونی های مادرزادی استفاده می شوند. همین طور سلول های بنیادی غیرخونی می توانند برای بیماریهای عصبی و بیماریهای ارتوپدی استفاده شوند که این مساله درحال سپری کردن کارآزمایی بالینی است و پژوهشگران امیدوارند که بتوانند از این سلول ها برای درمان بیماری بهره گیرند.
ضرابی با اعلان اینکه شرکت فناوری بن یاخته رویان، اغلب با عنوان بانک خون بند ناف شناخته می شود، اشاره کرد: هم اکنون، بانک جامع محصولات زیستی را در اختیار داریم. شرکت فناوری بن یاخته رویان از بانک خون بند ناف به یک بانک جامع ذخایر زیستی تبدیل گشته است. علاوه بر بانک خون بند ناف، بانک سلول بنیادی مغز استخوان، بانک سلول بنیادی خون محیطی، بانک سلول بنیادی غیرخونی بند ناف، بانک سلول های بنیادی پالپ دندان را در اختیار داریم.
او افزود: همین طور موفق به ایجاد بانک هایی از سرم خون بندناف و پلاسمای خون بند ناف شده ایم که در امور تحقیقاتی و درمانی به کار می آید. یکی از مهم ترین بانکهای شرکت فناوری بن یاخته رویان، بانک اطلاعاتی HLA است که نمونه مناسب را ازمیان ۲۳۰هزار نمونه ای خون بندنافی که ذخیره کرده ایم برای پیوند انتخاب نماییم.
مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته رویان اظهار داشت: تنها بانک ذخایر ژنتیک هستیم که توانسته ایم بانک خون بند ناف، بانک سلول بنیادی مغز استخوان، بانک سلول بنیادی خون محیطی، بانک سلول بنیادی غیرخونی بند ناف، بانک سلول های بنیادی پالپ دندان، بانک HLA، پلاسمای خون بند ناف، بانک سلول های غیرخونی بندناف را درکنار یکدیگر ذخیره نماییم و به مراکز پیوند و تحقیقاتی ارائه دهیم.
وی با اعلان اینکه ذخیره سازی ۲۳۰هزار نمونه خون بندناف را یک موفقیت قلمداد می نماییم، اضافه کرد: بزرگترین ظرفیت ذخیره سازی خون بندناف در منطقه را در اختیار داریم که چنین شرایطی احتمال یافتن نمونه مناسب برای پیوند را بیشتر می کند.
مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته های رویان درباره ی ذخیره سازی خون بندناف از سایر کشورها در بانک خون بندناف رویان اظهار داشت: ذخایر خون بندناف برخی کشورهای همسایه و برخی کشورهای اروپایی را در اختیار داریم؛ به نحوی که زایمان در کشور دیگر انجام و خون بندناف به کشور منتقل شده است.
او درباره ی ثبت بانک خون بندناف پژوهشگاه رویان در نقشه جهانی بانکهای خون بندناف اظهار داشت: امیدوار هستم بتوانیم ارتباطات بین المللی با بانکهای بین المللی برقرارکنیم تا شرایط انتقال نمونه ها فراهم گردد.
مدیرعامل شرکت فناوری های بن یاخته رویان در رابطه با بومی سازی دانش فنی بانک خون بندناف توضیح داد: هم اکنون، دانش فنی دستیابی به منابع، امکان تمایز، استفاده تحقیقاتی و درمانی و نگهداری طولانی مدت بالاتر از ۲۰ سال در این بانک بومی سازی شده است.
ضرابی با اعلان اینکه محصولات خون بندناف در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد به مدت نامحدود نگهداری می شوند، اضافه کرد: برمبنای استانداردهای جهانی، محصولات خون به مدت ۲۵ سال قابلیت نگهداری دارند و در صورت افزایش تجربه می توان این محصولات را به مدت ۳۰ سال نگهداری کرد.
مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته رویان با اعلان اینکه به دانش فنی ذخیره سازی خون بندناف دست یافته ایم، اضافه کرد: بواسطه دستیابی به دانش فنی تعدادی از کشورها خواهان ایجاد بانک خون بندناف هستند. دو کشور عراق و قزاقستان خواهان ایجاد بانک خون بندناف در کشور خود هستند که قراردادهای این مساله را امضا کرده ایم.
وی درباره ی پالایشگاه محصولات زایمانی پژوهشگاه رویان توضیح داد: این پالایشگاه نسبت به پالایش ضمائم زایمانی و بافت هایی که پس از زایمان دور ریخته می شوند، اقدام می کند. پالایش ضمائم زایمانی، یک موضوع جدید در دنیا شمرده می شود و در دنیا بدون نظیر است. پالایشگاه محصولات زایمانی می تواند خون بندناف، بافت بندناف، پرده جنینی، مایع جنینی و جفت را پالایش کنند. تجربه ثابت کرده است که ضمائم زایمانی، زباله نیستند.
او درباره ی تولید نخستین محصولات پالایشگاه ضمائم زایمانی اظهار داشت: «پرده آمنیوتیک»، نخستین محصول پالایشگاه ضمائم زایمانی است و امکان عرضه این محصول وجود دارد. این محصول با نام «امی کر» نخستین محصولی است که پروانه تولید و بهره برداری از وزارت بهداشت دریافت کرده است و می تواند در ترمیم و بازسازی بافت و زخم سوختگی و زخم جراحی مورد استفاده قرار گیرد. این محصول بصورت یک پانسمان خشک در بسته بندی های مختلف آماده شده و نخستین محصول پالایشگاه است. پیش بینی می نماییم بالاتر از ۲۰ محصول بتوانیم در پالایشگاه فرآوری نماییم.
وی درباره ی راه اندازی پالایشگاه ضمائم زایمان اظهار داشت: این پالایشگاه تا انتهای سال در پارک پردیس راه اندازی می شود. این محصول برای ترمیم زخم های سوختگی، زخم دیابتی، زخم بستر و… استفاده می شود. ما در قدم اول پیش بینی تولید ۱۰۰۰ قطعه در ماه را داشتیم، ولی هم اکنون با درخواست چهار برابری مواجه شدیم که در مراکز سوختگی استفاده گردد. همین طور این محصول امکان صادرات و قدرت رقابت با محصولات خارجی دارد.
ضرابی با اعلان اینکه این محصول یک سد زیستی برای ترمیم زخم است، افزود: همین طور قابلیت جذب توسط بدن دارد و بدون عارضه و حساسیت، قدرت اثرگذاری ۳ تا ۵ روزه دارد.
مدیر عامل شرکت فناوری بن یاخته رویان اظهار داشت: یکی از خدمات مورد تقاضا که در بانک سلول های بنیادی به وجود آورده ایم، بانک سلول های بنیادی ریشه دندان است. بررسی ها بیان کننده این است که ریشه دندان، سلول های بنیادی غیر خونی دارد و در درمان بیماریهای عصبی مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهشگاه رویان با راه اندازی این بانک درنظر دارد که کارآزمایی بالینی این مساله را شروع کند. این امکان به زودی در کمتر از یک ماه آتی فراهم خواهد شد.
وی اظهار داشت: امکان ذخیره سازی دندان های شیری، دندان عقل و دندان جراحی شده با ریشه سالم وجود دارد. در وهله نخست، بانک عمومی را راه اندازی می نماییم سپس نسبت به ساخت بانک اختصاصی برای خانواده های متقاضی اقدام می نماییم.
ضرابی با اعلان اینکه ذخیره سلول های بنیادی از اهمیت فراوانی برخوردار است، اظهار داشت: اگر بخواهیم نمونه برای پیوند بیماران نیازمند را از سایر کشورها وارد نماییم وزارت بهداشت می بایست برای هر نمونه بالاتر از ۴۰ هزار یورو پرداخت کند.
ضرابی درباره ی کاربرد سلول های بنیادی برای درمان بیماریها نیز اظهار داشت: سلول های بنیادی، پتانسیل درمان ۸۰ بیماری را دارد. منظور از پتانسیل سلول های بنیادی برای درمان بیماریها این است که اگر بتوان یک سلول بنیادی را جایگزین سلول یا بافت لطمه دیده نماییم، می توان به درمان آن بیماری فکر کرد. بطور مثال در برخورد با افرادی که دچار تالاسمی هستند، گفته می شود که سلول های بنیادی را از فردی که بیمار با او تطابق ژنتیکی دارد، سلول های بنیادی خون ساز را دریافت نمایند و به بیمار پیوند زنند.
وی افزود: موضوع پیوند در رابطه با بیمارانی که گرفتار سکته قلبی شده اند نیز مطرح می شود؛ اگر بتوانیم سلول های بنیادی را در بافت هایی که به سبب سکته قلبی لطمه دیده اند، تزریق نماییم، سلول های بنیادی به ترمیم بافت قلبی کمک می نماید. اگر بتوانیم در بیماریهای عصبی سلول های بنیادی را به ریشه عصب تزریق نماییم می توان به بهبود بیماری کمک کرد.
مدیر عامل شرکت فناوری های بن یاخته رویان اظهار داشت: بالاتر از یکهزار کارآزمایی بالینی در رابطه با سلول های بنیادی انجام شده است. کارآزمایی های بالینی در سه فاز انجام می شود؛ فاز یک کارآزمایی های بالینی در رابطه با عارضه ها است و اگر از بی عارضه بودن سلول های بنیادی اطمینان خاطر پیدا کردند فاز یک کارآزمایی انجام شده است.
ضرابی اضافه کرد: همین طور فاز ۲ و ۳ کارآزمایی ها مربوط به اثربخشی سلول های بنیادی است. خوشبختانه کارآزمایی های بالینی در رابطه با بیماران دچار فلج مغزی، دیابت، اوتیسم، آرتروز، MS و ALS را آغاز نموده ایم. هم اکنون، کارآزمایی مربوط به بیماران دچار فلج مغزی در آستانه ورود به فاز ۳ است که کارآزمایی این افراد برای خردسالان ۴ تا ۱۴ سال دچار فلج مغزی را در سال ۹۷ شروع کردیم حدود ۱۵۰ پیوند انجام شده است؛ امیدوار هستم با اثربخش بودن پیوندها و دریافت مجوز از وزارت بهداشت بتوانیم مجوز فاز سوم کارآزمایی را دریافت نماییم.
او با اعلان اینکه سالانه حدود ۲۰هزار تا ۲۵هزار خون بندناف را ذخیره می نماییم، اضافه کرد: برمبنای آخرین آمار مرکز مدیریت پیوند، سال گذشته، ۱۵ نمونه از کشورهای خارجی برای پیوند به کشور وارد شد. علاوه بر پژوهشگاه رویان، سازمان انتقال خون نیز بانک ذخیره خون بند ناف دارد که ظرفیت آن به میزان پژوهشگاه رویان نیست.
ضرابی در جواب پرسش یک خبرنگار اظهار داشت: حجم خونی که می توانیم از خون بند ناف ذخیره نماییم حدود ۸۰ تا ۲۰۰ میلی لیتر است و سلول هایی که در این میزان ذخیره می شود بین ۸۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد سلول است. عواملی مانند طبیعی بودن زایمان یا سزارین، طول بند ناف، اندازه جفت، زایمان درون رحمی و خارج رحمی در میزان خونی که از بندناف گرفته می شود، اثرگذار می باشد.
وی با اعلان اینکه یک میلیارد سلول در هر کیسه ذخیره می شود، اضافه کرد: تعداد دفعات استفاده از سلول های بنیادی به نوع بیماری و وزن بیمار بستگی دارد؛ بطور مثال، با توجه به این که برمبنای وزن بدن در بیماریهای خونی به بیمار سلول تزریق می شود بطور معمول یک کیسه استفاده می شود. سلول های بنیادی غیر خونی به تطابق ژنتیکی نیاز ندارد و بسیار تکثیرپذیر هستند؛ بدین سبب هنگامی که از سلول های غیر خونی بندناف استفاده می نماییم، می توان از این سلول ها برای درمان ۲۰ بیمار بهره برد.
ضرابی در جواب پرسش ایسنا درباره ی وضعیت بانک HLA پژوهشگاه رویان اظهار داشت: وضعیت بانک اطلاعاتی HLA کشور مناسب نمی باشد. پیش بینی کرده بودیم که ۵۰۰هزاز نمونه با شناسنامه ژنتیکی ذخیره نماییم. وضعیت مراکز نگهداری در دنیا به این شکل است که موارد را شناسایی می کنند و بیماران در صورت نیاز به مراکز ذخیره بانک اطلاعاتی مراجعه می کنند و نیاز خودرا برطرف می کنند. میزان ذخایر بانک اطلاعاتی برخی مراکز دنیا حدود ۷ میلیون نمونه را ثبت کرده اند. پژوهشکاه رویان توانسته است بانک اطلاعاتی ۱۰۰هزار مواردی را که نگهداری می کند به ثبت برساند. همین طور بانک اطلاعاتی سازمان انتقال خون ۶هزار و تعدادی در بیمارستان شریعتی به عنوان مرکز پیوند است.
وی ادامه داد: مجموع بانک اطلاعاتی کشور حدود ۱۲۰هزار مورد است. وزارت بهداشت می بایست از مراکزی که می توانند بانک HLA را ذخیره کنند، حمایت کند.
ضرابی در آخر اظهار داشت: مشکلی درباره ی برخی خانواده هایی که متقاضی ذخیره سازی خون بندناف خود در پژوهشگاه رویان هستند اما در کشورهای دیگر حضور دارند، وجود ندارد. همین طور به سبب این که اطلاعات پژوهشگاه رویان در بانک جهانی ثبت شده، امکان ارائه آن به سایر کشورها وجود دارد. بازهم تاکید می کنم که انتقال این محصولات به سبب مسائلی مانند ارتباط میان کشورها دشوار است و اغلب توسط اشخاص منتقل می شود. حل این مساله به همکاری جامع وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه، گمرک و سازمان پدافند غیرعامل نیاز دارد.

منبع: آنی غذا