ساخت سوله به سه روش UBM، خرپایی و تیرورقی انجام می شود که در این مقاله، به معرفی شناخته شده ترین نوع سوله، یعنی سوله تیرورقی خواهیم پرداخت.

سوله، یک سازه فلزی با انواع متنوعی از مدل ها و کاربری های متفاوت است. سوله ها، در ساخت انواع ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی و … مورد استفاده قرار می گیرند. روش های گوناگون طراحی و ساخت سوله ها، آن ها را به گزینه ای مناسب برای استفاده در هر صنعتی تبدیل کرده است. ساخت سوله به سه روش UBM، خرپایی و تیرورقی انجام می شود که در این مقاله، به معرفی شناخته شده ترین نوع سوله، یعنی سوله تیرورقی خواهیم پرداخت.

سوله تیرورقی چیست؟

سوله ها، روش های ساخت متنوعی دارند. یکی از این روش ها، روش ساخت تیرورقی است که سوله های ساخته شده به این روش، به نام سوله های تیرورقی شناخته می شوند. در زمان قدیم، ساخت این نوع سوله، با استفاده از تیرآهن صورت می گرفت اما با جایگزینی تیرورق به جای تیرآهن، بسیاری از مشکلات ساخت با این روش برطرف شده و مزایای سوله های جدید نیز به طرز چشمگیری افزایش یافته است. سوله تیرورقی، با استحکام و مقاومت زیاد و همچنین، انعطاف پذیری بسیار بالا در طراحی و اجرا، به گزینه ای مناسب برای ساخت انواع سوله ها با کاربری های متفاوت تبدیل شده است.

سوله تیرورقی چه ویژگی هایی دارد؟

اتصال آسان قطعات

از ویژگی های منحصر به فرد سوله، که آن را از دیگر سازه های ساختمانی متمایز ساخته، ساخت قطعات و تجهیزات آن در محیط کارخانه و سپس اتصال آن ها به یکدیگر در محل احداث است. در ساخت سوله تیرورقی، برای اتصال قطعات ساخته شده، از روش جوشی استفاده می شود. یعنی تمام قطعات در کارخانه ساخته شده و سپس در محل احداث سازه، به وسیله جوشکاری به یکدیگر متصل خواهند شد.

دوام بالا

سوله های تیرورقی، به دوام بالای خود معروف هستند. از این رو، بیشترین میزان استفاده در ساخت سازه های صنعتی و بزرگ را به خود اختصاص داده اند. این سازه‌ ها از فولاد و با کیفیت بالا تولید می ‌شوند که در برابر عوامل جوی و زیان ‌های ناشی از زلزله و حریق، مقاومت بسیار زیادی از خود نشان می دهند. به همین دلیل، سوله های بزرگ و مستحکمی که از زمان قدیم در شهرک های صنعتی وجود دارند، اکثرا سوله های تیرورقی هستند.

استحکام و مقاومت

سوله ‌های تیرورقی، به دلیل استفاده از متریال مقاوم، دارای استحکام و مقاومت بالایی هستند. این سازه‌ ها، معمولاً از فولاد های مستحکمی ساخته می‌ شوند که در برابر نیرو های خمشی، کششی و فشاری تحت بار مقاومت بالایی دارند. همچنین، طراحی مناسب و بهینه در این روش، اجزای سوله را به گونه ‌ای به یکدیگر متصل می‌ کند که توانایی جذب نیرو ها و توزیع آن ها را به بهترین شکل فراهم کند.

سرعت نصب بالا

به دلیل ساخت قطعات در داخل کارخانه و سپس جوش دادن آنها به یکدیگر، سوله های تیرورقی از سرعت نصب بالایی برخوردار اند. سرعت نصب بالا، ویژگی ای است که مزایای فراوانی را برای پروژه نهایی رقم خواهد زد. تسریع فرایند نصب سازه، صرفه جویی هنگفتی در هزینه های ساخت و اجرا، دستمزد کارگر، اجاره جرثقیل و تجهیزات مختلف در روند نصب و احداث به همراه خواهد داشت.

امکان ساخت طبقات متعدد

سوله های تیرورقی، به دلیل ساختار مستحکم و مقاومت بالایی که دارند، امکان ساخت طبقات متعدد را فراهم می‌ کنند. طبقات بالایی نیز، بسته به نیاز کاربری خود، برای استفاده در انواع فعالیت ها، مناسب خواهند بود. این ویژگی، سوله های تیرورقی را به گزینه ای ایده آل برای ساخت انبار ها، کارگاه ها و فضاهای صنعتی و تجاری که نیاز به طبقات متعدد دارند، تبدیل کرده است.

امکان نصب جرثقیل های سقفی

جرثقیل سقفی، از تجهیزاتی است که در  کارخانه، انبار ها و کارگاه های صنعتی، مورد استفاده قرار گرفته و از اهمیت ویژه ای برای حمل کالا ها و تجهیزات برخوردار است. به نوعی می توان گفت که داشتن جرثقیل سقفی در این نوع کسب و کار ها، از واجبات است. سوله های تیرورقی، به دلیل استحکام و مقاومت بالایی که دارند، امکان نصب انواع جرثقیل های سقفی را فراهم کرده اند. بنابراین، برای ساخت سوله های صنعتی، کارگاه ها، انبار ها و سوله های سردخانه ای که وجود جرثقیل های سقفی در آن ها ضروری است، می توانند گزینه مناسبی باشند.

اجزای تشکیل دهنده سوله تیرورقی

• ستون: ستون ها را می توان به عنوان مهم ترین اجزای سوله در نظر گرفت؛ زیرا تحمل بار وزن سوله را بر عهده خواهند داشت. پس از اجرای فوندانسیون، ستون ها اولین اجزایی هستند که به سازه متصل می شوند؛ بنابراین، روشن است که انجام اصولی این فرایند، از چه اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود.
• استرات: استرات، از یک طرف به ستون اصلی و از سمت دیگر، به تیر میانی متصل می شود. این قطعه، درواقع نقش تکیه گاه جانبی را در سوله تیرورقی ایفا می کند. جنس استرات، از پروفیل قوطی است و طولی بین ۴ تا ۸ متر دارد.
• مهاربند: مهاربند ها، برای ایجاد استحکام در اسکلت فلزی سوله به کار رفته و درواقع، نقش ایمنی سازه را برعهده دارند. از انواع مهاربند های سوله تیرورقی، می توان به وال پست، سگراد و میل مهار اشاره کرد.
• رفتر: رفتر ها هشتی شکل هستند و به صورت دو قطعه مجزا ساخته می شوند. پس از اتمام فرایند ساخت، این قطعات به محل نصب منتقل شده و مونتاژ می شوند تا یکجا و به شکل یک قطعه، روی سوله مورد نظر قرار گرفته و نصب شوند
• لاپه یا پرلین: لاپه یا پرلین، از اتصالات فرعی سوله هستند که با استفاده از پروفیل Z ساخته می شوند. پررنگ ترین نقش این قطعات، در تامین استحکام سقف سوله است.

کلام آخر

ساخت سوله‌ تیرورقی، از روش ‌های پرکاربرد و مورد اعتماد در انواع ساختمان ها و صنایع است. این سوله ها، با استفاده از روش های ساخت مدرن و مقاوم ساخته شده و استحکام بالایی را ارائه می ‌دهند. از جمله ویژگی ‌های بارز سوله‌ های تیرورقی که به آن اشاره شد، امکان ساخت طبقات متعدد بدون نیاز به ستون‌های میانی است که این ویژگی، آن را به گزینه ای ایده آل برای صنایع مختلف با نیاز های متفاوت تبدیل کرده است. بنابراین، برای ساخت سازه های سنگین با تحمل وزن و استحکام بالا، سوله تیرورقی می تواند به عنوان بهترین گزینه مطرح باشد.