به گزارش آنی غذا، کارشناس مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور اظهار داشت: کم آبی و مسمومیت با آب، دو روی یک سکه اند که می توانند با خطر مرگ همراه باشند.
به گزارش آنی غذا به نقل از مهر، مینا کاویانی، با اشاره به این که کمبود آب سالم یکی از اشکالات عمده در رابطه با غذا و زندگی بشریت در سرتاسر جهان است، اظهار داشت: سال جاری در سالروز گرامیداشت روز جهانی غذا، شعار “آب زندگی است، آب غذا است”، انتخاب شده که هدف اصلی آن ارتقای سطح آگاهی عموم به مشکلات در رابطه با آب و عرضه راهکارهایی برای فائق آمدن بر آنها بوده است. وی با اعلان اینکه آب در هنگام تولد حدود ۷۵ تا ۸۵ درصد وزن بدن را تشکیل می دهد، اضافه کرد: با افزایش سن و بالا رفتن میزان چربی به ۶۰ تا ۷۰ درصد در بالغین لاغر و ۴۵ تا ۵۵ درصد در بالغین چاق می رسد ضمن این که آب کل بدن در ورزشکاران بیشتر از غیر ورزشکاران است و با افزایش سن و کم شدن توده عضلانی کم تر می شود. کاویانی، توزیع آب بدن بشکلی است که دوسوم آب کل بدن درون سلول ها است و یک سوم آن آب خارج سلولی شامل آب و مواد محلول در پلاسما، لنف، مایع نخاعی و ترشحات و همینطور آب میان بافتی در میان و اطراف سلول ها است (به تجمع غیر طبیعی مایع در فضاهای میان بافتی بین سلول های بافت ها یا حفره های بدن ادم می گویند و این حالت معمولا در شرایط بیماری ایجاد می شود). کارشناس مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور در رابطه با عملکرد آب در بدن توضیحاتی داد و اضافه کرد: آب عملکردهای مهمی در بدن دارد به صورت مثال آب بخش اساسی در تمام بافت های بدن شمرده می شود و خیلی از مواد حل شده در آن برای کارهای سلول در دسترس قرار می گیرند و معمولا در تمام واکنش های بدن مورد نیاز است همینطور برای اعمال فیزیولوژیک مثل هضم، جذب و دفع مواد هم عاملی لازمست، آب در ساختمان و عملکرد سیستم گردش خون نقش دارد و حفظ ثبات فیزیکی و شیمیایی مایعات خارج و داخل سلولی نقش دیگر آب در بدن است. وی با اشاره به نقش مستقیم آب در در حفظ دمای بدن، اظهار داشت: آب با تبخیر عرق، بدن را در آب و هوای گرم، خنک کرده و از افزایش بیش از اندازه دمای بدن (هیپرترمی) جلوگیری می کند یا آنرا به تأخیر می اندازد. کاویانی در رابطه با عوارض کم آبی در بدن هم به مواردی اشاره نمود و اضافه کرد: از دست دادن تنها ۱۰ درصد آب بدن سبب مشکلات شدید مانند کاهش حجم خون و گرفتگی ماهیچه ها می شود بشکلی که از دست دادن ۲۰ درصد آب بدن باعث بی آب شدن (دهیدراتاسیون) فرد می شود و امکان دارد او را در معرض مرگ قرار دهد، حتی کم آبی خفیف (از دست دادن یک تا ۲ درصد) می تواند منجر به از دست دادن عملکرد شناختی، هوشیاری و افزایش ضربان قلب شود. این کارشناس دانشگاه در پاسخ به این پرسش که زندگی بدون آب تا چند روز امکانپذیر است، افزود: در آب و هوای متوسط، بالغین سالم قادرند تا ۱۰ روز و کودکان هم می توانند تا پنج روز بدون آب زنده بمانند، این در حالیست که یک فرد می تواند چندین هفته بدون غذا زنده بماند. وی به منابع دریافت آب اشاره نمود و اظهار داشت: در حالت طبیعی آبی که وارد بدن ما می شود از آب و مایعات نوشیده شده و آب موجود در مواد غذایی ناشی می شود ضمن این که اکسیداسیون مواد غذایی در بدن هم منجر به تولید آب می شود (آب متابولیک) که حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی لیتر است. کاویانی اشاره کرد: دفع آب به صورت طبیعی به صورت ادرار و مدفوع به انجام می رسد که به آن دفع قابل اندازه گیری آب یا دفع محسوس آب می گویند و کلیه ها تنظیم کننده اصلی دفع محسوس آب هستند، آب همینطور از راه هوای دمی از ریه ها و بخار آب از طریق پوست دفع می شود که به آن دفع غیرقابل اندازه گیری یا دفع نامحسوس آب گویند، دفع نامحسوس آب هم مداوم و معمولا ناخودآگاه است و قرار گرفتن در ارتفاعات، رطوبت کم و دمای بالا می تواند سبب افزایش دفع آب نامحسوس از راه ریه ها و تعریق شود. کارشناس مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور با اعلان اینکه بی آب شدن بدن با نشانه هایی همراه می باشد عنوان کرد: نشانه های دهیدراتاسیون شامل سردرد، خستگی، کاهش اشتها، سبکی سر و کاهش کشیدگی طبیعی پوست است، سایر نشانه ها هم با ادرار غلیظ، کاهش برون ده ادراری، چشم های فرورفته، خشکی غشاهای مخاطی دهان و بینی و تاکیکاردی (افزایش ضربان قلب) مشخص می شود همینطور در فرد دهیدراته اندازه مواد حل شده در ادرار بیش از اندازه طبیعی و ادرار تیره تر از حد معمول است. کاویانی با اعلان اینکه بدن انسان هیچ منبعی برای ذخیره آب ندارد، افزود: برای حفظ سلامت و تأمین انرژی بدن، مقدار آبی که در هر ۲۴ ساعت از بدن دفع می شود، باید جایگزین شود، نیاز بدن به آب بستگی به عواملی مانند سن، جنسیت و دما دارد و در بزرگسالان این مقدار مجموعاً حاصل از غذا (۳ لیوان)، آب و نوشیدنی ها و آب متابولیک (یک لیوان)، بین هفت تا ۱۱ لیوان است. کارشناس دانشگاه در در توضیح این که آیا تشنگی همیشه نشانه خوبی برای نوشیدن آب است، افزود: همیشه خیر! تشنگی معمولا پیامی کافی برای احتیاج به مصرف آب است البته به غیر از شیرخواران، ورزشکارانی که ورزش سنگین انجام می دهند، بیماران و افراد سالمند که امکان دارد حس تشنگی شان کم شده باشد البته در شرایطی که گرمای زیاد یا تعریق بیش از اندازه وجود دارد، تشنگی امکان دارد نیاز واقعی بدن به آب را نشان ندهد. ایشان سپس در رابطه با مسمومیت با آب هم به مواردی اشاره نمود و اضافه کرد: مسمومیت با آب در نتیجه دریافت آب در مقادیری بیشتر از توانایی بدن برای دفع آن روی می دهد که به دنبال آن حجم مایع داخل سلولی بالا رفته و سبب تورم سلول ها مخصوصاً سلول های مغز می شود، این حالت با تشکیل سردرد، تهوع، نابینایی، استفراغ، حرکات تند عضلانی یا صرع همراه می باشد و اگر درمان نشود، می تواند کشنده هم باشد. کاویانی در رابطه با میزان درصد آب موجود در بعضی از مواد غذایی هم توضیحاتی داد و اظهار داشت: در کاهو ۹۶، تخم مرغ ۷۵، کرفس ۹۵، موز ۷۴، خیار ۹۵، کلم خام ۹۲، جوجه بریان ۷۰، هندوانه ۹۲، ذرت آبپز ۶۵، بروکلی آبپز ۹۱، گوشت گاو (راسته )۵۹، شیر بدون چربی ۹۱، اسفناج ۹۱، نان سفید ۳۷، لوبیا سبز آبپز ۸۹، کیک ۳۴، هویج خام، ۸۸، کره ۱۶، پرتقال ۸۷، غلات پخته ۸۵، بیسکوئیت شور ۳، سیب خام بدون پوست ۸۴، شکر سفید ۱، انگور ۸۱، روغن ها صفر و سیب زمینی آبپز ۷۷ درصد آب وجود دارد.