آگاهی سلامت؛ جایگاه بلندترین شب سال در طب ایرانی

آنی غذا: شب یلدا فقط یک شب نشینی نیست، بلکه این دورهمی های خانوادگی و فامیلی، با خوردن اقلام خوراکی و غذاهایی هم راه است که هر کدام، جایگاهی در طب ایرانی دارند.
به گزارش آنی غذا به نقل از مهر، بااینکه هر قسمت از ایران آداب و رسوم خاص خودرا در شب یلدا دارند؛ اما در هر منطقه از کشورمان اجزای سفره یلدا با محصولات غذایی مخصوص آن منطقه هماهنگ بوده است. فضای مجازی پر است از انواع غذاها و دسرهایی که وقتی مقالات را مرور می کنیم؛ یکی از سردی مزاج انار ترش و هندوانه نوشته و اینکه در شروع زمستان نباید خوراکی های سرد مزاج خورد. دیگری از ضرر شوری آجیل شور و شیرینی زیاد نقل و باسلوق برای سلامتی گفته است. آن دیگری پیشنهاد داده بجای هندوانه، کدو در سفره بگذاریم که میوه ای شیرین و زمستانی است و برای این فصل مناسب تر است. دیگری پیشنهاد داده بجای آجیل شور از انجیر خشک و مویز و برگه زردآلو و گندمک و…، استفاده نمائیم. در نهایت هم اگر پرخوری کردیم یک چای نعنا با نبات برای مساعدت با هضم نوش جان نماییم. بعضی که نگاه کلی تری به مراسم داشته اند، راجع به پرهیز از پرخوری و درهم خوری و زیاده روی در مصرف تنقلات نوشته اند و سفارش به بهره بردن از دورهمی، جمع خانوادگی و خواندن شعر، قصه و شنیدن صحبت های بزرگان خانواده؛ که واقعاً برای همه خاطراتی شیرین به جا می گذارد. در طب ایرانی، درباره ی سبک زندگی، آداب خوردن و نوشیدن و اثرات مزاجی خوراکی ها و سفارش ها و پرهیزها بسیار نوشته شده است. که البته برای چنین اثراتی از خوراک در بدن، شرط مقدار و تکرار مصرف را هم نباید از یاد برد. اما شاید بتوان به صورتی دیگر نیز به سفره یلدا نگاه کرد. اغلب وقتی صحبت از انار، هندوانه، کدو، لبو، و انواع آجیل (پسته، فندق، بادام، مویز، کشمش، نخودچی، انجیر خشک، تخمه، برنجک، گندمک، برگه هلو و زردآلو و…) در سفره شب یلدا می شود؛ دهانمان آب می افتد و دیگر نمی توانیم به غیر از خوردن آنها به چیز دیگری فکر نماییم. اما یک دفعه هم که شده بیایید با اراده ای قوی از خوردن این خوراکی های خوشمزه صرف نظر نماییم و با دید یک هنرشناس نقادانه به این رنگ ها بنگریم. می گویند رنگ سرخ هندوانه یادآور حرارت و گرمای تابستان و همین طور نماد خورشید است. دانه های زیبای انار این میوه بهشتی از دید گذشتگان مایه برکت و باروری و رنگ قرمز آن نماد خورشید و شادی بوده است. آنها معتقد بودند انار نمادی از شادی و زایش است که با خوردن آن در شب یلدا می توان انرژی و جانی تازه گرفت. شاید زردی کدو و قرمزی لبو هم نشانه ای از خورشید باشند و ادامه و طولانی تر شدن روزها از پس بلندترین شب سال را نوید دهند. چونکه از دیدگاه طب ایرانی رنگ های گرم مانند قرمز و نارنجی و زرد؛ اثر گرما بخش دارند و شاید به کار بردن این همه رنگ قرمز و نارنجی در سفره یلدا در شبی بلند و تاریک در شروع زمستان بی هدف نبوده و این سفره رنگارنگ برای جذب گرما با نگریستن به این سفره از پس شعله های آتش چیده شده است. از دید طب ایرانی سریع تر و گاهی قویتر از اثر مزاجی بعد از خوردن خوراکی ها، اثر حالات روحی روانی است که جسم را تحت تأثیر خود قرار می دهد. بازی رنگ ها در سفره شب یلدا، دیدار خانواده و هم نشینی با بزرگان فامیل، شنیدن قصه، شعر و لطیفه و خندیدن و شادی؛ همه و همه حتی اگر لب به هیچ کدام از این خوراکی های رنگارنگ نزنیم و تنها به زیبایی این همه نعمت رنگین خدادادی بنگریم؛ ارواح و قوای ما را گرم می کنند؛ همانطور که دمیدن سپیده بامداد و شروع روزهایی بلندتر، از پس شب یلدای تاریک و طولانی؛ گرمای امید به آینده را در دل و رگ های ما می دواند.

منبع: