بحران پزشكنما؛ از تبلیغات اغواگرانه تا مجازات هایی كه بازدارنده نیست چگونه پزشک نماها را بشناسیم؟

آنی غذا: بحران پزشک نماها؛ بحرانی که با سکه شدن بازار جراحی های زیبایی بیشتر رخ نشان داده و بسیاری فارغ از داشتن یا نداشتن تخصص در این عرصه، وارد آن شده و به هر نحوی پولی به جیب می زنند؛ چالشی که کارشناسان حوزه سلامت معتقدند که قابل نظارت و پیشگیری است، اما با این شرط که همه دستگاه های نظارتی و متولیان سلامت با هدف مقابله با این پدیده دست در دست هم داده و مجازات های این سودجویان از سلامت مردم را جدی تر و بازدارنده کنند…

دکتر شیرین شجاعی_ مدیر کل نظارت، ارزشیابی و اعتباربخشی سازمان نظام پزشکی در گفت و گو با ایسنا، در حوزه پحث پزشک نماها و همین طور درباره ی بحث تبلیغات پزشکی و قوانین مربوط به این حوزه، اظهار داشت: باید توجه کرد که کلیه اعضای سازمان نظام پزشکی برای انجام تبلیغات باید از سازمان نظام پزشکی مجوز تبلیغات دریافت نمایند. بدین سبب اعضای جامعه پزشکی اگر بخواهند در رسانه ها شامل صدا و سیما، فضای مجازی، پخش تراکت، ارسال پیامک و… تبلیغ کنند، باید با مجوز سازمان نظام پزشکی باشد.
کلمات ممنوعه برای تبلیغات پزشکی
وی با اعلان اینکه مجوز تبلیغات سازمان نظام پزشکی کاملا قانون مند است و سال هاست که بر روی مباحث آن کار شده است، اظهار داشت: این که درج چه کلمه ای مجاز و درج چه کلمه ای غیرمجاز می باشد و نحوه درج تبلیغات مشخص شده است. به عنوان مثال موضوع رایجی که دائما مشکل ایجاد می کند، این است که بسیاری از همکاران پزشک در تبلیغات شان از کلمانی مانند “پرداخت قسطی”، “تخفیف”، “درمان ۱۰۰ درصدی” و… بهره برده یا به وفور کلمه “زیبایی” را استفاده می نمایند. در صورتیکه خیلی از این موارد طبق قانون تبلیغات مجاز، نباید وارد تبلیغات پزشکی شود. در عین حال تصاویر مستهجن نباید در هیچ تبلیغ پزشکی بیاید. حتی عکس صورت فرد هم نباید در تبلیغات پزشکی باشد. این که چشم فردی را می پوشانند و بقیه صورت را منتشر می کنند نیز درست نیست و همه این موارد قوانین دارد.

شجاعی با اعلان اینکه متاسفانه یکسری همکاران مان از قوانین تبلیغات پزشکی ناآگاه هستند، اظهار داشت: از طرفی یکسری از افراد هم توجهی به دریافت مجوز تبلیغات پزشکی ندارند. در عین حال برخی هم پزشک نما هستند.
نحوه تشخیص پزشکان از غیرپزشکان
وی ضمن سفارش به مردم برای اطمینان از پزشک بودن فردی که به عنوان پزشک به او مراجعه می کنند، اظهار داشت: مردم می توانند در جست وجوگر اینترنت بنویسند “جست وجوی اعضای نظام پزشکی”. وقتی این عبارت را بنویسید، سایت نظام پزشکی باز می شود یا می توانید به آدرس https: //membersearch.irimc.org/ مراجعه کنید. بدین سبب در سامانه جست وجوی پزشک سازمان نظام پزشکی، نام پزشک مورد نظر را درج کنید. اگر پزشک معتبر و از اعضای سازمان نظام پزشکی باشد، تمام مشخصات او برای مردم ارائه می شود. در این صورت مردم می توانند پزشکان معتبر را از پزشک نماها متمایز کنند.
رونمایی از سامانه صدور مجوز برای پزشکان
شجاعی با اعلان اینکه در عین حال بتازگی سامانه مجوز تبلیغات پزشکان، به سیستم جست وجوی اعضای سازمان نظام پزشکی متصل شده است، اظهار داشت: نام این سامانه “سیتا” است که مخفف سامانه یکپارچه تبلیغات امور پزشکی است و یکسال بصورت پایلوت اجرا شد و ۱۹ مهر ماه ۱۴۰۱ از آن رونمایی گردید. این سامانه به سامانه جست وجوی پزشک متصل شده و مردم با جست وجوی پزشک مورد نظرشان می توانند ببینند که این پزشک آیا مجوز تبلیغات دارد یا خیر. بدین سبب با رونمایی از سامانه سیتا، مجوز تبلیغات در اختیار عموم مردم قرار گرفته و مردم بصورت آنلاین می توانند از مجوز تبلیغات پزشک مطمئن شوند. به عنوان مثال یک فردی ممکنست پزشک باشد، اما درباره ی یک جراحی زیبایی یک تبلیغ اغواگرانه انجام دهد. با توجه به این سامانه مردم می توانند مطمئن شوند که آیا تبلیغ پزشک درست است یا خیر و با اهمیت تر از آن مردم به آسانی می توانند مداخله گران بدون مجوز در زمینه پزشکی را شناسایی کنند.
چگونه غیرپزشکان را شناسایی کنیم؟
وی افزود: حتی مردم در صورت شناسایی یک فرد غیرپزشک، می توانند وارد بخش گزارش تخلفات سازمان نظام پزشکی شده و گزارش دهند که یک فرد غیر پزشک، در فلان آدرس تبلیغات پزشکی انجام می دهد و در صورت تمایل شماره تماس خودرا هم در سامانه سازمان درج کنند و ما هم این گزارش ها را پیگیری می نماییم. باید توجه کرد که نظارت از طرف سازمان نظام پزشکی وجود دارد، اما آنقدر کشور پهناور و این حوزه گسترده است که گاهی ممکنست تخلفی هم در زمینه نظارتی کشف نشود که دراین زمینه گزارش های مردمی راهگشاست. برای اینکه تخلف در حیطه پزشکی، سلامت مردم را به خطر می اندازد.
پزشکان چگونه مجوز تبلیغات دریافت کنند؟
شجاعی در ادامه اظهار داشت: در عین حال همکاران پزشک می توانند با مراجعه به سامانه صدور پروانه آنلاین به آدرس https: //parvaneh.irimc.org/ توضیحات دستورالعمل تبلیغات در زمینه پزشکی را مطالعه کنند. کلمات ممنوعه در تبلیغات پزشکی، ادعاهای ممنوعه در امور پزشکی، تبلیغات مجاز مربوط به هر یک از گروههای پزشکی و… در این دستورالعمل تدوین شده است. هر یک از اعضای سازمان نظام پزشکی با ورود به میزکار شخصی خود در این سامانه می توانند تبلیغات مجاز در حیطه خودش را مشاهده کرده و با طی مراحلی در همین سامانه، درخواست صدور مجوز تبلیغات را عرضه کنند. اعتبار این مجوزها هم برمبنای نوع تبلیغ متفاوت می باشد. تعدادی از آنها اعتبار سه ماهه و برخی اعتبار یکساله دارند.
مجازات های متخلفین در زمینه پزشکی
وی با اعلان اینکه حدود ۲۱۰ نظام پزشکی در سطح کشور وجود دارد، اظهار داشت: همه شعب نظام پزشکی دادستانی انتظامی نظام پزشکی، دادیاری و هیات بدوی دارند که در هر شهری نظارت بر عهده این بخش هاست؛ بطوریکه زمانیکه تخلفی رخ می دهد، آنرا بررسی نموده و مجازات های متناسب را صادر می کنند. ما سیستم های بازدارنده داریم. مجازات هایی برای پیش گیری از تخلف در نظام پزشکی وجود دارد. مجازات ها برمبنای تکرار شوندگی و متناسب با جرم بوده و از تذکر شفاهی آغاز می شود، تا تذکر کتبی با درج در پرونده و بعد درج در نشریات محل طبابت و سپس محرومیت از طبابت از سه ماه تا یکسال در محل طبابت، تا کل کشور و بعد از آن محرومیت از طبابت یکسال تا پنج سال در کل کشور و در آخر هم محرومیت دائمی از طبابت در کل کشور خواهد بود.

شجاعی افزود: حال اگر فرد متخلفی در زمینه پزشکی شناسایی شود که تبلیغات بدون مجوز انجام می دهد، پس از بررسی ها مشخص شود که اصلا پزشک نیست، در این شرایط برخورد با سازمان نظام پزشکی نیست، بلکه ما به معاونت درمان آن شهر اطلاع می دهیم و دادسرای عمومی انقلاب دراین زمینه اقدام می کنند.
مجازات پزشک نماها بازدارنده نیست
وی درباره ی چالش برخورد با پزشک نماها و مجازات هایی که گفته می شود بازدارنده نمی باشد، اظهار داشت: قوانین قبلی که در حوزه برخورد با افراد پزشک نما وجود داشت و حتی تا حبس تعزیری و… هم به این افراد حکم داده می شد، متاسفانه چند سال قبل مجازات ها را کم کردند و همین موضوع سبب شده که مجازات ها بازدارنده نباشد.
چالش تعرفه های غیرواقعی پزشکی
شجاعی درباره ی وضعیت تخلفات تعرفه ای پزشکی، اظهار داشت: زمانیکه مردم تخلفاتی مانند تخلفات تعرفه ای را مشاهده نمودند، باید به نظام پزشکی شهرشان مراجعه کنند. در عین حال در صورتیکه مستندات داشته باشند و تخلف اتفاق افتاده باشد، رسیدگی می شود و اگر اثبات شود که پزشک پولی خارج از تعرفه دریافت کرده است، با او برخورد انتظامی می شود.

وی با اشاره به تعرفه های پایین و غیرواقعی در زمینه پزشکی، اظهار داشت: آیا مردم باور می کنند دریافتی یک جراح در بیمارستان های دولتی، از عمل آپاندیس، عمل فتق کشاله ران، عمل شکستگی ترقوه و خیلی از عمل های دیگر زیر ۱۰۰ هزار تومن است!؟ بله دریافتی یک جراح در بیمارستان های دولتی برای این عمل ها زیر ۱۰۰ هزار تومان بوده که آن هم با تاخیر در پرداخت های بیمه بعد از چندین ماه هم راه است. حال اگر خدای نکرده همین بیمار فوت کند، جراح باید ۸۰۰ میلیون تومان دیه بدهد. این سیاست اشتباه است مسئولین و تصمیم گیران باید هزینه واقعی این خدمات را بوسیله بیمه ها به کادر درمان پرداخت کنند تا هم به مردم فشاری وارد نشود و هم کادر درمان با انگیزه و علاقه بیشتر بتوانند فعالیت کنند، اما سیاست های فعلی سبب بی انگیزگی کادر درمان و افزایش مهاجرت یا پرداختن به سایر کارها و متاسفانه گاها زمینه ساز برخی تخلفات شده است.
عمده جامعه پزشکی کارتخوان دارند
وی درباره ی وضعیت نصب کارتخوان در مطب ها نیز اظهار داشت: سازمان نظام پزشکی به عنوان یک نظام حرفه ای خصوصی که عهده دار مسئولیت های دولتی، اجتماعی و عمومی است، مسئولیت صنفی هم دارد و مسئولین صنفی هیچ گاه نمی گویند که بی قانونی خوب است.

شجاعی اظهار داشت: بدین سبب اساسا ما از اجرای قانون استقبال می نماییم. با اینحال اجرای قانون در زمینه پزشکی هم باید مانند همه اقشار باشد. تاکید ما هم این است که همه اقشار باید کارتخوان نصب کنند. نباید انگشت بهتان را فقط به سمت جامعه پزشکی گرفت. جامعه پزشکی هم مانند سایر اقشار است و خیلی از اعضای جامعه پزشکی کارتخوان نصب کرده اند و اندک شماری ممکنست تخلف داشته باشند.

منبع: