به گزارش آنی غذا رئیس کل سازمان نظام پزشکی با تکیه بر اینکه راهی جز استفاده از واکسن برای کنترل بیماری کشنده کرونا نداریم، اظهار داشت: اگر واکسیناسیون در زمان مناسب انجام نشود، جهش های ویروس می تواند اثر واکسن را کم کرده و به اصطلاح ویروس از واکسن فرار کند.
به گزارش آنی غذا به نقل از ایسنا، دکتر محمدرضا ظفرقندی در نشست خبری سازمان نظام پزشکی، اظهار داشت: اهمیت بحث کنترل کرونا از راه واکسن بر کسی پوشیده نیست. ما با یک بیماری کشنده روبرو می باشیم که خوشبختانه راه کنترل آن تولید و تأثیر واکسن است. در حالیکه در بعضی بیماری ها که مردم سال ها با آن درگیرند، مانند اچ آی وی هنوز واکسن ندارند.
وی اضافه کرد: در زمینه تولید واکسن کرونا کار علمی ارزشمندی در دنیا و با مدلهای مختلف انجام شد و موفقیت بالای ۹۵ درصد حاصل شده که یک پیشرفت جهانی است.

برای کنترل کرونا راهی جز “واکسن” نیست
ظفرقندی افزود: در ایران هم اقدامات ارزشمندی در زمینه تولید واکسن انجام شده و حداقل هشت مرکز هم هستند که دارند روی واکسن کرونا در کشور کار می کنند. باید توجه کرد که راهی جز استفاده از واکسن برای کنترل این بیماری کشنده نداریم.
وی اظهار داشت: کرونا یک تا یک و نیم درصد مرگ و میر و چهار درصد بستری دارد و تولید واکسن برای کنترل آن موفقیت علمی بزرگی به حساب می آید. چه واکسن هایی که MRNÀ هستند، چه واکسن های پروتئین بِیس و چه واکسن های ویروس کشته شده و ضعیف شده می توانند موثر باشند.
وی با اشاره به اینکه باید در زمان مناسب و سریعی این واکسن تولید، توزیع و استفاده شود، اظهار داشت: حقیقت موجود این است که مشخص شده که این ویروس جهش هایی را انجام می دهد. حالا در انگلیس شاهدیم که رشد بیماری صعودی و عمودی شده و مرگ و میر در بعضی کشورهای اروپایی بالای ۱۰۰۰ در روز است. در بعضی قسمت های انگلیس ۷۰ درصد ابتلایشان از ویروس جهش یافته است که زنگ خطری برای همه است. در آفریقای جنوبی هم ویروس جهش داشته که ۹۰ درصد ابتلاها در بعضی مناطق آنجا هم از نوع جهش یافته است. در عین حال باید بدانیم که ویروس هم مختص یک کشور نیست و می تواند منتشر شود. همانطور که ویروس جهش یافته انگلیس را در ایران هم مشاهده کردیم که البته خوشبختانه فعلا در کنترل است.
ظفرقندی تصریح کرد: اگر در یک زمان مناسب واکسیناسیون انجام نشود، این جهش ها می تواند اثر واکسن را کم کرده و به اصطلاح ویروس از واکسن فرار کند. ازاین رو مبحث مهم این است که واکسن برای پیشگیری از مرگ و میر و قطع زنجیره انتقال اهمیت دارد. از طرفی ما هر روز به نتایج جدیدی می رسیم مثلا گفته می شد که واکسن برای افرادی که قبلا مبتلا شدند نیاز نیست، اما مطالعات جدید نشان داده است اگر سطح آنتی بادی این افراد کاهش یافته باشد، باید تزریق کنند که این در میزان تولید واکسن هم موثر است. یا اینکه باید تزریق واکسن پس از مدتی تجدید شود. به صورتی که برخی کشورها پیش خرید زیادی از واکسن و چند برابر جمعیت شان انجام دادند تا احتیاج به دوزهای تکراری حتی برای سالهای بعد را تأمین کنند.

واکسن کرونا هر چه سریعتر خریداری شود
ظفرقندی تصریح کرد: واکسن باید هرچه زودتر در کشور خریداری شود. با عنایت به این که یک واکسن کرونای ایرانی که ویروس ضعیف شده است، فاز یک انسانی را آغاز کرده که تا اخر بهمن ماه این فاز ادامه دارد. پس از آن هم فاز دو آغاز می شود که دو تا سه ماه ادامه دارد و نهایتا هم فاز سوم. ازاین رو برای تولید واکسن تولید داخلی مان احتیاج به زمان نسبتا طولانی داریم تا این واکسن به نتیجه برسد. در عین حال شرکتهای دیگر هم دارند کار می کنند، انستیتو رازی هم از هفته آینده فاز اول انسانی را اغاز می کند.
وی در تشریح فازهای مطالعاتی واکسن کرونا، اظهار داشت: در فاز اول تعداد ۵۰ الی ۶۰ نفر، به تدریج از واکسن استفاده می نمایند تا عوارض بررسی شود. فاز دوم بر روی ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر انجام می شود و هدفش این است که میزان بقا و تولید انتی بادی بررسی شود و فاز سوم که جمعیت ۳۰ هزار نفری را شامل می شود باید مشخص نماید که تأثیر این واکسن بر روی سنین و جنس های مختلف و بیماری های زمینه ای و… چگونه است. هیچ واکسنی بدون طی این مراحل قابل استفاده نیست.
ظفرقندی اظهار داشت: با مشکلاتی که تحریم بوجود آورده بود نهایتا با مشکلات، پول کووکس را پرداخت کردیم تا این میزان عرضه شود. البته کووکس بر مبنای سهمیه بندی واکسن کرونا را توزیع می کنند. مثلا در فاز اول به همه کشورها به اندازه سه درصد جمعیت شان واکسن عرضه می کند که این هم حداقل زودتر از یک ماه آینده نمی رسد. در مرحله دوم هم ۲۰ درصد جمعیت کشورها را در نظر گرفته و توزیع می کنند. ازاین رو ما نیاز داریم واکسن را از مسیرهایی غیر از سازمان بهداشت جهانی برای کشور عرضه نماییم. باید این اقدام را انجام داده و واکسن را سریع تر در اختیار مردم قرار دهیم.

ویروس جهش یافته کشنده تر از گونه قبلی نیست
وی درباره ویروس جهش یافته هم اظهار داشت: جهش ویروس در انگلیس اتفاق افتاده که بالای ۵۵ تا ۷۰ درصد مبتلا شدن و واگیری را تشدید می کند. کشنده تر است یا نه؟ خیر؛ میزان کشندگی مانند قبل است، اما چون درصد مبتلا شدن و گرفتاری ها بالا می رود و وقتی بدانیم یک تا یک و نیم درصد مرگ و میر داریم، هرچه مبتلا شدن بالا رود، درصد مرگ و میر هم به نسبت مبتلا شدن بالا می رود. مثلا حالا ایرلند به شدت گرفتار ویروس می باشد و کنترل به شکلی از دستشان خارج شده است. در ایران باید مرزها و رفت و آمدهای هوایی موکدا کنترل شود و هر فرد که وارد کشور می شود علاوه بر تست PCR دوره قرنطینه مطمئنه را طی نماید.
ظفرقندی درباره واکسن ایرانی_کوبایی، اظهار داشت: این ساخت واکسن بین انستیتو پاستور و کشور کوبا است. در کشور کوبا فازهای حیوانی و یک و دو انسانی طی شده و طبق قراردادی که بستند، قرار شده فاز سوم را به صورت مشترک انجام داده و بررسی نمایند. البته پس از اینکه مدارک و مستندات فاز یک و دو در مراکز علمی کشور، مورد تایید قرار گرفت فاز سوم به صورت مشترک انجام داده و در صورت حصول نتیجه از این واکسن هم استفاده گردد. زمان حصول و دسترسی به این واکسن هم حدود سه ماه آینده خواهد بود.
وی همینطور اظهار داشت: فاز سوم واکسن ایرانی کوبایی به ۳۰ هزار نفر نیاز دارد، به صورت مشترک انجام می شود.
وی درباره تأمین واکسن وارداتی، اظهار داشت: واکسن هایی که هم اکنون به مرحله علمی رسیده در کشورهای مختلف ساخته شده است. ما یک واکسن به نام استرازنکا داریم که در سوئد تولید می شود که البته مطالعه علمی آن در آکسفورد بوده و تولیدش در سوئد است. کمااینکه حالا استرازنکا در کشورهای مختلف پایگاه تولید انبوه دارد. بعنوان مثال ایران می تواند آنرا از روسیه وارد کند. چونکه یکی از مراکز تولید این واکسن در روسیه است که طی قراردادی است که اقای پوتین با استرازنکا امضا نموده است.

منبع خرید واکسن مختلف باشد
ظفرقندی اظهار داشت: در مجموع باید واکسن زودتر برای کشور تامین گردد و دوما واکسن می تواند از کشورهایی مانند روسیه و هند برای کشور تأمین شود. حالا در چین واکسن ویروس ضعیف شده کار می شود یا mRNA است. کشور ترکیه ۵۰ میلیون دوز واکسن از چین پیش خرید کرده، امارات پیش خرید کرده. اصلا باید منبع خرید واکسن مختلف باشد و از یک کانال کفایت نمی نماید. چونکه تولید محدود است.
ظفرقندی افزود: مذاکراتی با هند، چین و روسیه انجام و توافقاتی هم اتفاق افتاده است.
ظفرقندی اظهار داشت: طبق اعلام وزارت بهداشت حدود ۲ میلیون دوز واکسن پیش از عید تهیه می شود.
وی درباره ممنوعیت ورود واکسن کرونا از منابع آمریکایی و انگلیسی هم اظهار داشت: در برنامه دولت ما خرید واکسن آمریکایی چه فایزر و چه مدرنا، اساسا در دستور کار نبوده است. چونکه بالاخره واکسنی که وارد کشور می شود باید شرایطی را داشته باشد؛ همچون بحث اقتصادی و بحث حمل و نقل و انتقال ارز که با عنایت به محدودیت ها، مشکل انتقال ارز برای این خرید داشتیم و هم هزینه های آن قابل قیاس نیست. بعنوان مثال واکسن استرازنکا حدو پنج تا شش دلار هزینه دارد در صورتیکه واکسن های آمریکایی بسیار گران تر بوده و زنجیره سرد زیادی لازم داشت. ازاین رو عموما خرید از این منابع مطرح نبوده، اما از کشورهای مختلف دیگر می تواند تامین گردد.
وی در اینباره افزود: سابقه بدی داریم که فرآورده های خونی آلوده از فرانسه به ایران وارد شد و پس از تزریق عده ای از هموطنان ما گرفتار بیماری شدند. البته واکسن فرانسوی معروفی هم که در دستور خرید ایران باشد نمی شناسم و نشنیدم که فرانسه واکسنی تولید کرده باشد. وزارت بهداشت اعلام نموده که تا پیش از عید واکسن از روسیه وارد می نماییم.

وضعیت کرونای جهش یافته در ایران
ظفرقندی درباره میزان اثربخشی واکسن تولید داخلی، اظهار داشت: اثربخشی فاز حیوانی واکسنی که در ایران تولید می شود، با مطالعات دقیق و پروتکل های صحیح علمی جلو رفته و مثبت هم بوده است. البته هنوز این واکسن در حوزه اثر بر ویروس جهش یافته بررسی نشده است. چونکه هنوز در کشور وارد این فاز نشدیم که وارد فاز انسانی در ابعاد وسیع شود. تابحال در کردستان یک مورد و در مازندران هم چند مورد مبتلا شدن به کرونای جهش یافته انگلیسی مشاهده شده است.

و اما واکسن ایرانی – کوبایی
ظفرقندی در پاسخ به سوالی درباره واکسن کوبایی هم اظهار داشت: اینکه گفته شده واکسن کوبایی روی مردم ما آزمایش می شود، باید توجه کرد که در دنیا پروتکل های شناخته شده ای برای فاز سوم وجود دارد. همان واکسن فایزر هم در خیلی از کشورهای دنیا وارد فاز سوم شد و مورد مطالعه قرار گرفت. وقتی یک حد اطمینان آوری از فاز حیوانی گذشت و فاز یک و دو هم انجام شد، از آنجایی که به جمعیت بیشتری نیاز دارد، حد اطمینان آور و بررسی مدارک در یک کشور در سازمان غذا و دارو و گروه علمی پایش، رسمی است که در دنیا هم وجود دارد و در فاز سوم مطالعات مشترک انجام می شود تا زودتر نتایج استخراج شود. آنچه آزمایش روی مردم کشورهای دیگر مطرح می شود، یعنی اینکه آزمایش در خود آن کشور انجام نشود و فازهای پیش از فاز سه باشد که چنین چیزی در ایران مطرح نبوده است.
وی اظهار داشت: بحث واکسن، علمی و درمانی است. واکسن مورد نیاز مردم است. اگر از کشورهای نزدیکتر، مطمئن تر که مبادلات ما هم با آنها راحتتر انجام می شود و قیمت مناسب تر است باید از آنها وارد نماییم. در بعضی کشورها اطمینانی به مبادلات ارزی نداریم. مهم این است که واکسن را در سریعترین حالت ممکن و مورد تایید سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذا و دارو را تهیه نماییم.

فرایند علمی تولید واکسن در ایران
رئیس سازمان نظام پزشکی درباره فرآیند علمی واکسن در ایران، اظهار داشت: آوردن واکسن در داخل کشور از مسیر بسیار مطمئنی انجام میشود که مسیری علمی و دانشگاهی است. آنچه که ما پیگیری و بررسی نموده ایم، بطور قطع از مواردی که در بعضی کشورهای دیگر انجام می شود، اطمینان آورتر است. بعنوان مثال در فاز حیوانی خیلی از این واکسن هایی که اسمشان مطرح است، فقط روی رت (گروهی از موش ها که به موش صحرایی معروفند) و موش، انجام شده است، در صورتی که واکسن هایی که در ایران چه از ویروس ضعیف شده اند و چه در واکسن رازی است، علاوه بر این حیوانات روی میمون سبز آفریقایی هم امتحان شدند و مرحله فاز حیوانی نزدیکتر و قویتری را انجام دادند.
وی در اینباره اضافه کرد: حدود ۶۰۰ لام پاتولوژی از این واکسن هایی که تزریق شده از حیوانات گرفتند و ابعاد مختلف اثرگذاری شان را بررسی کردند. در عین حال یک تیم مستقلی هم از دانشگاه های مختلف وجود دارند که در این مراحل کار را پیگیری می کنند و افرادی هستند که عمری در جامعه پزشکی کار کردند و افرادی نیستند که بخواهند نظر علمی و وجدانی شان را تحت تأثیر قرار دهند.
رییس کل سازمان نظام پزشکی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت واردات و خریداری واکسن، اظهار داشت: علت مکاتبه ما در این حوزه این است که فکر می نماییم که مردم ما باید مانند سایر کشورهای منطقه از واکسن بهره مند شوند. بر مبنای ضوابط علمی و مصالح مردم، باید این اتفاق بیفتد. اگر به سرعت این اتفاق نیفتد از کشورهای منطقه فاصله می گیریم. واکسن باید سریعا تامین گردد. روش ها یا تولید داخل است یا خرید از کووکس که زمانبر است و باید از سایر روش ها به سرعت استفاده گردد و واکسن خریداری شود.

میزان مهاجرت پزشکان در دوران کرونا
رییس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه صحبتهایش درباره اظهاراتی در خصوص مهاجرت پزشکان در دوران کرونا، اظهار داشت: یکی از مدارکی که افراد جامعه پزشکی که میخواهند مهاجرت کنند باید تهیه کنند سابقه ای است که از سازمان نظام پزشکی باید دریافت نمایند که به آن “گود استندینگ” گفته می شود. در حدود یکسال گذشته ۲۵۰۰ درخواست گود استندینگ از سازمان نظام پزشکی انجام شده است که البته الزاما مساوی با مهاجرت نیست. طبیعتا مجموعه شرایطی باید برای این افراد فراهم گردد که انگیزه بیشتری برای خدمت در کشور داشته باشند.

شهدای مدافع سلامت به روایت رئیس کل سازمان نظام پزشکی
ظفرقندی درباره وضعیت خانواده های شهدای سلامت اظهار داشت: ما هم در این حوزه مطالبه داریم. آمار و ارقام متفاوت در این حوزه به علت تفاوت مبناها است. کادر درمان شامل پزشک، پرستار، ماما و… و حتی پرسنل خدماتی بیمارستان است. طبق آمار مستند ما نزدیک ۳۰۰ نفر از کادر درمان شهید شدند. پیگیری هایی که انجام داده ایم، مقرر است هفته آینده با آقای اوحدی جلسه ای داشته باشیم در بنیاد شهید که نظراتمان را مطرح می نماییم. مطالبات خانواده های شهدا هم بعنوان حق باید برایشان تامین گردد و هم برای ادامه این مسیر کادر درمان وقتی ببیند که به همراه زمین خورده اش توجه شده، با انگیزه قوی تری به راه ادامه می دهد.

وضعیت درآمد بیمارستانها در دوران کرونا
ظفرقندی درباره وضعیت درآمدی بیمارستان ها، اظهار داشت: در دوران کرونا سایر بیماری ها تحت تأثیر قرار گرفته که یک مقدار از آن طبیعی است و مقداری هم به علت واهمه مردم است. بسیار با بیمارانی مواجهیم که بیماری که مثلا زخم پای دیابتی دارد و دیر رجوع می کند؛ چونکه می ترسد که با عنایت به بیماری زمینه ای اش برایش دردسر مضاعفی ایجاد شود. از طرفی برخی اقدامات درمانی در اولویت قرار نمی گیرد. برای همه بیماری ها در دوره کرونا پروتکل اولویت هم از جانب مجامع بین المللی هم از جانب انجمن های علمی تدوین شده است که مثلا اگر در اوج پیک هستیم، فقط اعمال اورژانس را انجام دهیم، اما اگر در فضایی بهتر بودیم، اعمال غیر اورژانس را هم انجام دهیم که این موارد بر روی فعالیتهای اقتصاد سلامت اثرگذار می باشد. وقتی اعمال جراحی و فعالیتهای غیراورژانس کاسته می شود، درآمدهای بیمارستانی هم کاسته می شود.
وی اظهار داشت: ما در بیمارستان ها مشکلی که داریم این است که باید یک چرخه اقتصادی باشد تا کیفیت درمان کاهش پیدا نکند. مثلا در بیمارستان های خصوصی درباره اقلام حفاظتی که هزینه ای دارد، سازمان نظام پزشکی مکاتبه کرده که این هزینه ها در تعرفه های عادی دیده نشده است، اما اگر بار اقتصادی این اقلام حفاظتی چه در مطب ها چه در بیمارستان ها، دیده نشود، طبیعتا شاهد افت کیفیت اقتصادی و مراقبتی خواهیم بود. از طرفی حجم کار هم زیاد است و بیماران کرونایی ما ۶۰ تا ۷۰ درصد رجوع شان به مطب هاست و مطب ها بار رجوع را در صف اول می گیرند و نزدیک ۴۰ تا ۵۰ درصد از بستری های کرونایی هم در بخش خصوصی است. ازاین رو از یک طرف باری اضافه می شود که باید حمایت شود. وگرنه ادامه مسیر مشکل است.

بازگشایی مدارس با رعایت دقیق پروتکلها
وی در پاسخ به سوال ایسنا، درباره وضعیت کاهش محدودیت ها با عنایت به کاهش روند بیماری در کشور اظهار داشت: با کاهش شدت بیماری و مرگ و میر، کاهش محدودیت هم باید اتفاق بیفتد. چونکه خود محدودیت هم صدمه زیادی دارد. مثلا دانش آموزی را در نظر بگیرید که یک روز هم مدرسه نرفته است. همه دنیا همچون سازمان جهانی بهداشت، سفارش می کنند که به محض اینکه میزان بیماری در حد قابل کنترل شد، مدارس را باز کنید. منتها باید پروتکل های لازم ابلاغ و اجرا شود. مثلا گفتند مدرسه زیر ۵۰ نفر، کلاس زیر ۱۰ نفر. آنچه که سبب شد ما صدمه ببینیم، اجرای پروتکل است. متاسفانه وقتی فضایی باز می شود، پروتکل ها اجرا نمی گردد، تجمع می شود و این ها صدمه رسان است. اگر پروتکل اجرا شود و نظارت بسیار جدی اعمال شود، این کار یک امر پذیرفته شده بین المللی است.
ظفرقندی درباره میزان ایمنی بخشی واکسن و اقدام بخش خصوصی در تأمین واکسن اظهار داشت: باید از ظرفیت های بخش خصوصی برای تأمین واکسن استفاده گردد. در عین حال تحقیقات نشان می دهد که اگر تمام جمعیت هم تحت واکسیناسیون قرار گیرند، امکان دارد سه تا ۵ سال دیگر احتیاج به تجدید واکسیناسیون باشد و واکسیناسیون دوره ای صورت گیرد. ازاین رو به واکسن در سالهای آینده هم نیاز خواهیم داشت که ارزش تولید داخل همینجاست.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره میزان مورد نیاز واکسن برای کادر درمانی، اظهار داشت: سه درصد جمعیت کشور ما حدود ۲.۵ میلیون جمعیت می شود که کووکس در فاز اول اعلام نموده که به میزان ۲.۵ درصد جمعیت کشورها واکسن می دهد. از طرفی کادر درمان هم حدود ۱.۵ میلیون جمعیت هستند که اگر این فراهم گردد هم کادر درمانی و هم گروه های پرریسک که در کمیته عالی اخلاق وزارت بهداشت دسته بندی شدند، می توانند واکسیناسیون شوند.
ظفرقندی درباره اقدام سازمان نظام پزشکی درباره توانایی تأمین واکسن از جانب این سازمان، اظهار داشت: طبق مطالعات اگر ۷۰ درصد جمعیت کشور ایمن شوند، زنجیره قطع می شود، اما اینکه با جهش ها و عود بیماری چه اتفاقی می افتد، نیازمند مطالعه بیشتر است. در زمینه تأمین واکسن هم ما اعلام کردیم که آمادگی خرید واکسن را از راه خصوصی داریم و هزینه های آنرا خود جامعه پزشکی و کادر درمان متقبل می شوند. مکاتبه کردیم و موافقت اصولی آن از جانب وزارت بهداشت انجام شده و وزیر بهداشت و معاون کل وزارت بهداشت موافقت کلی را اعلام نمودند اما اینکه مسیر تهیه و نوع واکسن که باید با نظارت دولت صورت گیرد، در حال رایزنی هستیم. البته ازمنابع غیر از آمریکایی و انگلیسی است.
وی درباره عرضه داروهای مخدر در داروخانه ها، اظهار داشت: در حوزه توزیع و عرضه داروهای مخدر نظرات را باید قانونی دنبال نماییم. طبق آخرین تصمیمات باید توزیع از راه داروخانه باشد. یعنی مرکز MMT باید دارو را از داروخانه دریافت کند که از این مصوبه حمایت می نماییم. اینکه عرضه توسط درماندگان اعتیاد باشد یا توسط داروخانه، کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر باید تصمیم بگیرد.

منبع: anighaza.ir