به گزارش آنی غذا رئیس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به تلاش کشورها برای خرید هر چه زودتر واکسن کرونا و واکسیناسیون جمعیتشان، اظهار داشت: این واکسن که تزریق آن در دنیا شروع شده، لازم است به سرعت، به میزان کافی و در مدت زمان مشخص برای مردم ایران با اولویت اقشار لطمه پذیر و کادر درمان تامین گردد و در این راستا همه امکانات کشور باید بسیج شوند.
به گزارش آنی غذا به نقل از ایسنا، دکتر محمدرضا ظفرقندی در نشستی خبری، اظهار داشت: خوشحالم که با تمهیداتی که انجام شد و کمکی که مردم کردند، شیب نزولی در زمینه کرونا را شاهدیم که در مقایسه شرایط و نگرانی هایی که داشتیم، نشان میدهد که اگر تصمیمات درست گرفته شود و مردم هم همکاری کنند، چنین نتایجی رخ می دهد.

شیب نزولی کرونا؛ نتیجه اعمال محدودیتها
وی اضافه کرد: بر این اساس دو هفته تعطیلی داشتیم و از اواسط آبان محدودیت هایی برای برخی شهر ها انجام شد که آنچه هم اکنون می بینیم نتیجه همین محدودیت ها و رعایت مردم است. خوب بود که این تمهیدات بعنوان تصمیمات راهبردی از مدت ها قبل انجام می شد. یعنی اگر به این نتیجه می رسیدیم که تعداد مبتلایان در هر شهر و تعداد مرگ و میر در هر شهر، نسبت به جمعیت برای اعمال محدودیت ها تعیین کننده باشد، در یک پروتکل برنامه ای دیده می شد و اگر اینطور بود، در پیک های قبلی هم نتایج بهتری را به دست می آوردیم. البته الان هم این مساله غنیمت است. امیدواریم نتیجه شب یلدا هم طوری باشد که مردم و کادر درمان لطمه کمتری ببینند.

بهبود وضعیت ایران
ظفرقندی با اعلان اینکه ما جزو ۵ کشور بالا از نظر مرگ و میر کرونا در جهان بودیم، اظهار داشت: اما هم اکنون با این رعایت ها وضعیتمان بهبود یافته است. بدین سبب اگر از ابتدا پروتکل درستی وجود داشت، نتایج بهتری می گرفتیم. طبق آمار روز گذشته میزان مرگ در امریکا ۱۲۶۲ نفر، روسیه ۵۸۵ نفر، انگلیس ۵۳۴ نفر، ایتالیا ۵۳۳ نفر، مکزیک ۷۶۲، آلمان ۳۳۳ نفر و ترکیه ۲۴۱ نفر و هند ۳۴۲ نفر مرگ و میر داشته اند. بدین سبب ایران دیگر جزو ۱۰ کشور اول هم از نظر میزان مرگ ها نیست.

تامین واکسن کرونا در بازه زمانی مشخص؛ اولویتی حیاتی
رییس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به بحث واکسن، اظهار داشت: بحث مهم این روزهای ما واکسن هست. حرف اولیه ما این است که تامین واکسن برای مردم یک اولویت حیاتی، قهری و قطعی است و این تامین باید در ابعاد وسیع و در بازه زمانی مشخص و محدود برای مردم برقرار شود. تامین ۵۰ میلیون واکسن در طول هشت ماه خیلی موثر نیست، بلکه این تعداد باید در عرض سه ماه تامین و تزریق شود. برای اینکه اگر فاصله بیفتد، زنجیره ویروسی قطع نمی گردد.

نهادها و بخش خصوصی هم در تهیه و توزیع واکسن ورود کنند
وی اضافه کرد: استراتژی مهم سازمان نظام پزشکی و رسانه های سلامت امروز باید به دنبال این باشند که واکسن که تزریق آن در دنیا شروع شده، به سرعت به میزان کافی و در مدت زمان مشخص برای مردم ایران با اولویت اقشار لطمه پذیر و کادر درمان تامین گردد. البته طبیعی است که در این بخش همه امکانات کشور باید بسیج شود. فقط بخش دولتی نمی تواند در این عرصه اقدام نماید، بلکه نهادها و بخش خصوصی باید در تهیه و توزیع واکسن ورود کنند و پیشنهاد سازمان هم دراین زمینه کتبا به وزیر بهداشت منعکس شده و ما هم آمادگی سازماندهی آنرا داریم مانند توزیع واکسن آنفلوانزا تا این اتفاق خوب برای مردم بیفتد.

مسابقه جهانی برای خرید واکسن
وی افزود: نتیجه این کار این است که اساسا درست است که محدودیت های اقتصادی وجود داشته باشد، اما با تامین واکسن، اقتصاد و معیشت مردم به شرایط عادی برمی گردد. مسابقه ای که هم اکنون در جهان وجود دارد، این است که خیلی از کشورها تلاش می کنند تا زودتر تمام مردم شان را واکسینه کنند و بعد گشایش اقتصادی و رفت و آمدی را اعلام کنند و طبیعتا به شرایط عادی باز می گردند.
رییس کل سازمان نظام پزشکی ضمن تبریک روز پرستار، اظهار داشت: واقعا ما که در بیمارستان کار می نماییم، تیم درمان شامل پزشک و پرستار باید باهم دیده شوند و رشد کنند. خوشحالیم در روز پرستار مطالبی برای پشتیبانی از جامعه پرستاری عنوان شد. طبیعتا باید این ابعاد اقتصادی به صورت پایدار از طرف مجلس و دولت فراهم و طوری برنامه ریزی شود که فعالیت بتواند بخصوص در بخش خصوصی به صورت خوبی ادامه یابد و گشایش خوبی در حوزه فعالیت بخش خصوصی فراهم گردد.

ظفرقندی با اشاره به بحث شهدای سلامت، اظهار داشت: این مسیر خدمت ایثارگرانه در جامعه پزشکی همچنان ادامه دارد و امیدواریم بحث هایی که از ابتدا با عنوان شهدای سلامت مطرح بوده، به نتایج عملی و با خروجی هایی برسد که خانواده شهدای سلامت از آن بهره مند شوند و هم افرادی که همچنان ارائه خدمت می دهند، از حمایت اطمینان حاصل کنند.

رشد مناسب بودجه ۱۴۰۰ سلامت
وی درباره بودجه سلامت نیز اظهار داشت: بودجه سلامت در مجلس رشد خوبی داشته است و امیدواریم این رشد خوب با تخصیص خوب همراه شود. گاهی یک بودجه مصوب می شود، اما تخصیص داده نمی گردد و عملیاتی نمی گردد که مثال های آن در سنوات گذشته فراوان است. امیدواریم این بودجه ها پایدار باشد و عملیاتی شود تا افزایش کیفیت خوبی در بخش سلامت ارائه شود.

۷۰ درصد مراجعات سرپایی کرونا در بخش خصوصی
وی اشاره کرد: امروز وظیفه دارم از تمام کادر درمان که با همت و تلاش حضور دارند و توانستند بیماری را به نسبت یک ماه قبل کاهش داده و مرگ و میر را به یک سوم برسانند، تشکر کنم. باید توجه کرد که این دفعه هم بر دوش بخش خصوصی و هم بخش دولتی است. ۷۰ درصد مراجعین سرپایی کرونا در بخش خصوصی هستند و ۳۰ درصد در بخش دولتی. در حوزه بستری هم وضعیت ۵۰. ۵۰ شده است. بدین سبب پشتیبانی از هر دو این بخش ها لازم است.

۳۰۰ شهید مدافع سلامت؛ طبق آمار نظام پزشکی

اختلاف دیدگاه بر سر آمار شهدای مدافع سلامت
ظفرقندی در پاسخ به سوالی درباره شهدای خدمت سلامت، اظهار داشت: واقعیت این است که آمار و ارقام در سازمان نظام پزشکی نشان میدهد که بیش از ۳۰۰ نفر از همکاران ما در جامعه پزشکی و کادر درمان با بیماری کرونا شهید شده اند و نزدیک ۶۰ درصد این شهدا در حوزه سازمان نظام پزشکی بودند. قبلا نظر سازمان را در زمینه شهید خدمت اعلام کردیم. معیار فقط کسانی نیستند که در بخش ای سی یو یا کرونا بودند. اگر فیزیوتراپیست بیمار مبتلا به کرونا را فیزیوتراپی می کند و به کرونا مبتلا می شود و… همه این ها باید مشمول شوند. اختلاف دیدگاه بر سر آمار اینجاست. حتی مستخدمی که بخش کرونا را نظامت می کند و یا جواب آزمایشات را می آورد، باید مشمول باشند و باید دراین زمینه به تفاهم برسیم.

لزوم حمایت جدی از خانواده شهدای سلامت
وی اظهار داشت: در عین حال محتوای حمایت هم برایمان مهم می باشد. فقط یک عنوان گذاشتن و عدم حمایت جدی از خانواده هایشان مورد نظر نیست و حتما باید پیگیری نماییم تا حمایت قابل قبولی صورت گیرد و بقیه افراد هم انگیزه ادامه خدمت را داشته باشند.

تامین واکسن از سبد WHO
ظفرقندی در پاسخ به سوال ایسنا درباره ارزیابی از چرایی تاخیر در تامین واکسن کرونا و منابع پیشنهادی برای تامین این واکسن و در عین حال ورود نظام پزشکی برای کمک به واردات این واکسن از بعد دیپلماسی سلامت، اظهار داشت: هر واکسنی که مورد تایید مراجع قانونی علمی مانند WHO و FDA قرار گیرد، طبیعتا باید آنرا تهیه کرد و ربطی به شرکت یا کشوری ندارد، بلکه هر کشور یا شرکتی که می تواند یک واکسن مورد اعتماد را برای ما تامین کند، وظیفه کشور ما هم تامین آنست. پیشنهاد ما به سبب مشکلات تبادل ارزی در همین زمینه است. هم اکنون دولت عموما از سبد WHO یعنی کووکس تهیه واکسن خواهدنمود که عموما دو واکسن آکسفورد و چین در دستور کار تامین بوسیله کوواکس است که هر زمان تاییدیه دریافت نمایند، واکسن تهیه می شود.

سازمان جهانی بهداشت در جهت تسهیل تبادلات ارزی کمک کند
وی اضافه کرد: منتها پیشنهاد سازمان نظام پزشکی هم به وزیر بهداشت داده شده و هم نامه ای به دبیر کل سازمان جهانی بهداشت امروز ارسال می نماییم. در این نامه اعلام کردیم که ایشان باید به وظیفه بین المللی و انسانی و قانونی خود در زمینه تسهیلات تبادل ارزی و جلوگیری از محدودیت های ناشی از تحریم های امریکا کمک نماید تا واکسن از طرق مختلف هم از مسیر دولتی و هم از مسیر خصوصی وارد شود.
ظفرقندی افزود: بالاخره ساز و کار تهیه واکسن در بخش خصوصی در بعضی موارد محدودیت های دولتی را نخواهد داشت و می تواند کمک نماید تا در زمان زودتری واکسن را تامین نماییم. در عین حال انواع مختلف واکسن کرونا ارائه شده؛ مانند واکسن فایزر و مدرنا که بر اساس mRNA هستند. همین طور واکسن هایی که مدلهای نوترکیب یا غیرفعال هستند که مورد تایید و خوب هستند و خیلی از کشورهای ثروتمند جنوب خلیج فارس هم از این واکسن ها از کشورهای مختلف استفاده می نمایند. به نظرم پیش از اینکه به این بپردازیم که کدام واکسن را تهیه نماییم، اولویت این است که هر واکسن مورد تایید علمی با حجم مورد نیاز و در زمان مشخص تامین نماییم.

حداقل ۵۰میلیون دوز واکسن نیاز داریم

دست بخش خصوصی را باز بگذارید
وی افزود: کشور ما برای تهیه ۲۰ میلیون واکسن با کوواکس قرار داده بسته است، اما به نظر ما کافی نیست؛ چونکه هر واکسن باید در فاصله سه هفته تا یک ماه باید یک دوز تکرار داشته باشد و این میزان واکسن برای ۱۰ میلیون نفر جمعیت است. در صورتیکه ما حداقل برای کشور۵۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم. کشورهایی که دست و بال بازتری دارند، چندین برابر جمعیت شان واکسن پیش خرید کردند. بعنوان مثال کانادا ۷ برابر جمعیت کشور واکسن پیش خرید کرده است. مقدار کنونی واکسن، یعنی ۲۰ میلیون، کافی نیست و باید مسیرهای دیگری برای تامین واکسن باز شود و دست بخش خصوصی دراین زمینه باز گذاشته شود.

نگرانی از جهش ویروس در اروپا
ظفرقندی در پاسخ به سوالی درباره جهش کرونا در انگلیس، اظهار داشت: همه نگران جهش ویروس در انگلیس هستند و بسیاری کشورهای اروپایی از امروز رفت و امد به انگلیس را متوقف کرده اند. بدین سبب جای نگرانی دارد، اما از جهت تامین واکسن ارزیابی علمی نشان میدهد که این جهش مانع مسیر واکسن های تهیه شده نیست. واکسن هایی که حالا تهیه شده، روی ویروس جهش یافته هم موثر است. اما تحقیقات علمی نشان میدهد که واکسن ها با وجود جهش ویروس همچنان اثربخش هستند.

هفت خط دانش فنی برای تولید واکسن در کشور
ظفرقندی درباره واکسن کرونای تولید داخلی نیز اظهار داشت: واکسن تولید داخلی بسیار باارزش است. در گذشته خط تولید واکسن را در موسسه رازی داشتیم که سال ها بود که تعطیل شده و هیچ حرکت دیگری هم در کشور نداشتیم. هم اکنون بطور مشخص هفت خط دانش فنی برای ایجاد واکسن در کشور راه افتاده است. بعضی از آنها روی ویروس غیرفعال عمل می کنند و حداقل دو مرکز هم روی واکسن MRNA دارند کار می کنند که به جاهای خوبی رسیده اند. یک مورد که به مطالعه انسانی رسیده و یکی دو مورد دیگر هم تا یک ماه آتی به فاز انسانی می رسد که بسیار عالی است.
وی اشاره کرد: اما باید توجه کرد که این ها با تولید انبوه متفاوت می باشد. تولید انبوه دستگاه چاپ و پلی کپی نیاز دارد. یعنی وقتی دانش فنی تولید شد، حالا به کلین رووم، دستگاه های تولید و… نیاز است که حالا در کشور ما وجود ندارد. از طرفی با محدودیت های ارزی موجود امکان و زمان تهیه آن معلوم نیست. البته مسئولان پیگیر هستند، اما نمی توان منتظر این ماند. باید ضمن تقویت و پشتیبانی از این کارهای علمی خرید واکسن هم در اولویت قرار گیرد.

مرگ یک نفر هم زیاد است
ظفرقندی افزود: کسی معتقد نیست که نباید واکسن وارد نماییم. هر روزی که می گذرد، مرگ و میر به وجود می آورد. یک نفر مرگ و میر هم زیاد است. اینکه باید واکسن را در زمان مشخص وارد نماییم، قطعی، پزشکی، انسانی و اقتصادیست. آسیب اقتصادی اینکه کشور را با همین شرایط به تابستان بکشانیم، به امید تولید مکفی واکسن در کشور، بسیار بیشتر است. باید برای نجات جان انسان ها واکسن را وارد نماییم.

نتایج خوب واکسنهای ایرانی در تست حیوانی
وی درباره عوارض واکسن های ایرانی، اظهار داشت: شرکتها فعلا فاز حیوانی را طی کردند. صدها میمون را وارد کردند و روی میمون و موش آزمایشات انجام شده و به لحاظ علمی نتایج خوب بوده است. فاز یک انسانی بر روی ۵۰ تا ۶۰ نفر است که نتایج آن باید بررسی شود تا بعد وارد فاز دوم شوند. فاز سوم هم باید طی شود که انجام و ارزیابی هر یک از این ها حدود دو ماه وقت می برد. هنوز فاز انسانی نداشتیم و امیدواریم فاز انسانی واکسن ها مانند فاز حیوانی با موفقیت صورت گیرد.
ظفرقندی درباره احتمال ورود ویروس جهش یافته در انگلیس به ایران اظهار داشت: رفت و آمد از انگلیس به ایران زیاد نیست و در دستور کار وزارت بهداشت است که کنترل بر روی افرادی که رفت و امد به انگلیس داشتند، صورت گیرد.

قیمت واکسن کرونا
رئیس کل سازمان نظام پزشکی درباره قیمت های واکسن کرونا و تزریق رایگان آن، اظهار نمود: باید بخش خصوصی و دولتی در تامین واکسن کرونا ورود کنند و تامین واکسن با همراهی و همدلی باید صورت گیرد. این اقدامات با همیاری پیش می رود. باید توجه کرد که واکسن ها از ۴ تا ۴۰ دلار قیمت دارند. حال واکسن باید رایگان در اختیار اقشار لطمه پذیر قرار گیرد.
وی اضافه کرد: باید توجه کرد که کل هزینه تامین واکسن کرونا در ایران کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار است. تا حالا ۵۲ میلیون دلار برای تامین ۲۰ میلیون دوز واکسن برای ۱۰ میلیون نفر در نظر گرفته شده است، در عین حال برخی افراد هم به کرونا مبتلا شده اند و برخی هم مشمول واکسیناسیون نمی شوند. بطور کلی ۲۰۰ میلیون دلار برای تامین واکسن بودجه لازم است و این عددی نیست که کشور نتواند آنرا تامین کند. در دوران کرونا یک میلیارد دلار از صندوق ذخیره ارزی برداشته شد و بدین سبب این عدد اگر در زمان مناسب تامین گردد، می تواند اقتصاد کشور را راه بیندازد.
وی با اعلان اینکه همکاری و نظارت دولت در واکسیناسیون ضروری می باشد، اظهار داشت: باید واکسن اقشار لطمه پذیر تامین گردد و اگر دولت نتوانست برای همه واکسن تامین کند برخی اقشار توانمند حاضر هستند حتی هزینه ۳۰۰ هزار تومانی برای واکسن بپردازند، اما کسب و کارشان تعطیل نشود.
ظفرقندی درباره پاسخ به اینکه آیا حاضر است واکسن داخلی را تزریق کند، اظهار داشت: واکسنی که با ضوابط علمی تولید شود را تزریق می کنم. البته من به کرونا مبتلا شده ام و فعلا کسانی که مبتلا شده اند تزریق برای آنها ممنوعست.

ضعف تعامل ستاد کرونا با سایر نهادها
وی درباره عدم تعامل مناسب میان ستاد ملی مقابله با کرونا و سایر نهادها مانند نظام پزشکی، اظهار داشت: یکی از ایرادات در ساماندهی کرونا همین موضوع ضعف تعامل ستاد ملی کرونا باسایر نهادهاست. مدیریت و کنترل کرونا یک عزم ملی و جمعی با کمک همه رسانه ها و نهادهای مدنی و ملی را می طلبد و اگر بخواهیم اقدام موفقی صورت گیرد، باید این تعامل ها صورت گیرد. متاسفانه سالها نگرش حل همه مشکلات بوسیله دولت نهادینه شده، اما واقعیت این است که در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها سازمان نظام پزشکی در جلسات ستاد ملی مقابله با کرونا حضور نداشت و الان هم حضور ندارد. البته ما در مقاطع مختلف عقب نشینی نکردیم و پیشنهادات خودرا مکتوب و رسانه ای کردیم.
ظفرقندی اظهار داشت: بطور رسمی از طرق مختلف توانستیم در جاهایی که فکر می کردیم لطمه هایی وارد شده است، از لطمه ها با بیانیه و مصاحبه جلوگیری نماییم. همچون این اقدامات می توان به این اشاره نمود که در ابتدای کرونا در اسفند ماه اعلام گردید که هفته آتی مدارس و دانشگاه ها بازگشایی می شوند و ما همان زمان مکاتبه کردیم و بیانیه دادیم و جلوی این اقدام گرفته شد؛ یا در ابتدا سطح ستاد ملی کرونا وزارت بهداشت بود. در صورتیکه خیلی از تصمیمات کلان اقتصادی باید در سطوح بالای کشوری گرفته می شد و دراین زمینه بیانیه دادیم که در راس ستاد ملی باید رئیس جمهور قرار گیرد و این مساله در شورای امنیت ملی تصویب گردید و اعلام کردیم رئیس جمهور باید اختیارات ویژه ای داشته باشد. در هر صورت حتی اگر تعامل ها دوطرفه نبود، اما ما نظرات خودرا ارائه کردیم.

شرایط انتقال واکسن فایزر را نداریم
وی درباره اینکه گفته می شود شرایط انتقال و خرید واکسن فایزر را نداریم و بحث ها در این زمینه اظهار داشت: انتقال واکسن فقط بحث هواپیمایی نیست و هواپیمایی می تواند واکسن را منتقل کند، اما واکسن باید به اقصی نقاط کشور منتقل شود. این واکسن زنجیره انتقال منفی ۷۰ درجه را می خواهد و این امکانات در داخل کشور وجود ندارد. این مساله را ما اعلام نمی نماییم بلکه اینها اظهارات دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا است که شرایط انتقال واکسن فایزر را برای تزریق نداریم.

واکسیناسیون؛ تنها راه ایمنی جمعی مقابل کرونا
ظفرقندی درباره بحث ایمنی گله ای، اظهار داشت: تنها راه ایمنی گله ای واکسیناسیون است. در بیماری که مرگ و میر بالا دارد، هیچ پزشکی که در ابعاد علمی قابل قبول باشد به ایمنی گله ای جز بوسیله واکسیناسیون اعتقاد ندارد. باید توجه کرد که برخوردهای ناموفق در زمینه کنترل رفت و آمد و تامین ماسک و اقلام حفاظتی بوده است اما اینکه ایمنی گله ای در سیاست ها تاثیر گذار بوده باشد، ما چیزی ندیدیم.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی درباره ایمنی واکسن کرونا و برخی هجمه ها به آن اظهار داشت: در بعضی بیماریها مانند فلج اطفال واکسن ایمنی دائمی دارد، اما در بیماری مانند آنفلوانزا ایمنی کوتاه مدت است. در عین حال باید بدانیم که کرونا یک بیماری نوپدید است و سابقه ای درباره نحوه مقابله با آن وجود ندارد. بنابر نظر اپیدمیولوژیست ها باید زنجیره انتقال بیماری را باید قطع نماییم و چون بیماری درمانی ندارد و اعتقادی به ایمنی گله ای نداریم، پس راهی جز واکسیناسیون برای قطع زنجیره انتقال کرونا نداریم.
وی در پاسخ به سوالی درباره درمان کرونا به روش های طب سنتی یا داروهای گیاهی، اظهار داشت: ما نمی توانیم برای درمان بیماریها همچون کرونا با فرضیه پیش برویم. هر دارویی که مقرر است برای درمان یک بیماری مورد استفاده قرار گیرد، باید به روش های علمی و تجربی مورد تایید قرار گرفته باشد و شواهد علمی آن اعلام گردد.
ظفرقندی اضافه کرد: سازمان نظام پزشکی با داروهای گیاهی مخالف نیست، داروهای تایید شده زیادی وجود دارند که پایه گیاهی دارند، اما اینکه دارویی روی درمان کرونا موثر باشد باید مراحل علمی را طی نماید. تا زمانی که یک دارو مراحل آزمایش حیوانی و انسانی را طی نکرده باشد، نمی گردد به صرف ادعای یک نفر مورد استفاده قرار گیرد. برای اینکه ما با جان انسان ها سر و کار داریم.
وی اظهار داشت: نگران این هستیم که ترویج داروهای تایید نشده جان مردم به خطر اندازد؛ کمااینکه بیماران مبتلا به سرطان زیادی داریم که به سبب درمان های غیر علمی یا سنتی و دیر مراجعه کردن به پزشک جان خودرا از دست دادند.
ظفرقندی اضافه کرد: چهار داروی گیاهی که وزارت بهداشت برای درمان کرونا اعلام نموده اند، مورد تایید سازمان نظام پزشکی نیستند. برای اینکه هنوز مراحل علمی را طی نکرده اند و سازمان نظام پزشکی نیز این مساله را به وزارت بهداشت اعلام نموده است. این مساله نه فقط در مورد داروهای گیاهی بلکه برای هر داروی شیمیایی و صنعتی باید رعایت شود. اگر مدارک علمی تولید دارو را اعلام کنند، آنرا بررسی می نماییم.
وی اظهار داشت: ممکنست برخی استفاده از مکمل یا ویتامین D یا C را برای تقویت سیستم ایمنی سفارش کنند، اما این مسائل ربطی به درمان کرونا با داروی گیاهی ندارد و موضوع دیگری است. تا حالا هیچ دارویی چه شیمیایی، چه گیاهی و چه صنعتی برای کرونا در دنیا معرفی نشده است.
ظفرقندی اضافه کرد: در این زمینه به رئیس سازمان غذا و دارو نامه نوشتیم که هنوز جواب این نامه را نداده اند، اینکه برخی گیاهان اثر درمانی دارند حرف درستی است اما هر دارویی برای تجویز به بیماران باید روال علمی را طی کرده باشد و فقط با فرضیه نمی گردد، برای درمان بیماران اقدام نمود.
ظفرقندی در پاسخ به سوالی درباره پوشش بیمه ای واکسن کرونا، اظهار داشت: دولت می تواند در زمینه واکسیناسیون حمایت های لازم را انجام دهد و حتما ضرورتی به پوشش بیمه ای نیست. بعنوان مثال هزینه ها می تواند مستقیم به مطب ها و بیمارستان ها داده شود. از طرفی اقشار توانمند هم می توانند با پرداخت هزینه واکسن را تهیه کنند.

منبع: آنی غذا