به گزارش آنی غذا، آمار و ارقام اختلالات وزنی و شایع ترین اختلالات تکاملی در کودکان ایرانی و همینطور عوامل خطر سلامت کودکان و برنامه های وزارت بهداشت در جهت حفظ و ارتقای سلامت کودکان کشور همچون محورهای گفتگوی ایسنا با رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت است که به تفصیل به آن پرداخته شد.
دکتر صابر جباری، رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در گفت و گو با ایسنا، در تشریح بررسی وضعیت اختلالات خردسالان با اعلان اینکه آخرین گزارش وضعیت اختلالات در خردسالان در سال ۱۴۰۱ پخش شده، اظهار داشت: نتایج گزارش وضعیت اختلالات خردسالان بیان کننده این است که شیوع لاغری و کم وزنی در بین آنها به ترتیب ۱۰ و ۵ درصد است. اختلالات وزنی خردسالان به لاغری و کم وزنی محدود نمی گردد، بلکه بررسی ها بیان کننده این است که شیوع چاقی در بین خردسالان کمتر از ۵ سال، حدود ۰.۸ درصد است و همین طور میزان شیوع اضافه وزن در خردسالان کمتر از ۵ سال نیز حدود ۲ درصد است.

وی افزود: کوتاه قدی از دیگر اختلال های شایع خردسالان شمرده می شود. آمار و ارقام مربوط به اختلالات خردسالان بیان کننده این است که میزان شیوع کوتاه قدی در بین خردسالان کمتر از ۵ سال، حدود ۴.۵ درصد است.
فقر غذایی و بدخوری غذایی از عوامل موثر در بروز اختلالات کودکان رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اعلان اینکه لاغری، کم وزنی، چاقی، اضافه وزن و کوتاه قدی جزو شایع ترین اختلالات خردسالان به حساب می آیند، اشاره کرد: عمده اختلالات خردسالان کمتر از ۵ سال در سوءتغذیه ریشه دارد. در کنار سوء تغذیه؛ دو مولفه «فقر غذایی» و «بدخوری غذایی» نیز در بروز اختلالات خردسالان دخیل هستند. با توجه به این که «بدخوری غذایی» از عوامل موثر در بروز اختلالات خردسالان است، می توان گفت لزوما تمام کودکانی که به این اختلالات مبتلا هستند، جزو خانواده های فقیر و کم برخوردار نیستند.
سبک زندگی ناسالم و بروز اختلالات کودکان جباری با اعلان اینکه عادات غذایی نامناسب در بروز اختلالات خردسالان نقش دارد، اشاره کرد: توجه به سبک زندگی سالم، یک نکته مهم و اساسی برای پیش گیری از اختلال های خردسالان است. «سبک زندگی ناسالم»، «افزایش مصرف فست فودها»، «استفاده بی رویه از تنقلات مصنوعی و جایگزین شدن آن بجای وعده های غذایی کودکان» جزو منشاءهای بروز اختلالاتی مانند لاغری، کم وزنی، چاقی، اضافه وزن و کوتاه قدی هستند که ارتباطی با بضاعت مالی خانواده ها ندارند.
شایع ترین اختلالات تکاملی کودکان رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به اختلالات تکاملی خردسالان اظهار داشت: متاسفانه، آمار رسمی درباره ی اختلالات تکاملی خردسالان در دسترس نداریم. «اختلالات مربوط به زبان» شایع ترین اختلال تکاملی خردسالان است و بعد از این اختلال، «بیش فعالی» و «اختلال تمرکزی» در جایگاه دوم شایع ترین اختلالات تکاملی خردسالان قرار دارند. بررسی ها بیان کننده این است که «اختلال یادگیری»، سومین اختلال تکاملی شایع خردسالان است.
وی با اعلان اینکه «تاخیر در یادگیری» و «کم توانایی ذهنی» از دیگر اختلال های تکاملی خردسالان است، اشاره کرد: شایعترین اختلالات تکاملی خردسالان به ترتیب «اختلالات زبان»، «بیش فعالی و کمبود توجه»، «اختلال یادگیری»، «تاخیر گلوبال تکاملی» و «کم توانی ذهنی» در بین خردسالان است. بعد از شش اختلال تکاملی شایع، اختلال های طیف اوتیسم، اختلال های بینایی، فلج مغزی و اختلال های شنوایی در رده های بعدی شایع ترین اختلالات تکاملی خردسالان قرار دارند.
رصد و پایش دوره ای سلامت کودکان اجرای طرح «یسنا» جباری با اعلان اینکه سلامت خردسالان باید در کانون توجه قرارگیرد، اضافه کرد: باتوجه به اهمیت سلامت کودکان، سلامت این گروه از جامعه بصورت دوره ای مورد رصد و پایش قرار می گیرد. توزیع شیر رایگان در مدارس با تمرکز بر مناطق محروم در سال قبل شروع شد؛ توزیع شیر مدارس، جزو برنامه هایی است که در سلامت خردسالان نقش مهمی دارد و باید ادامه یابد.
وی درباره ی دیگر اقدامات وزارت بهداشت برای رصد و پایش وضعیت سلامت خردسالان اظهار داشت: اجرای طرح ملی «یسنا» با همکاری وزارت«رفاه، کار و تعاون اجتماعی» از دیگر برنامه های وزارت بهداشت برای رصد و پایش وضعیت سلامت خردسالان است. خانواده هایی که کودک دچار سوءتغذیه دارند از بسته های غذایی در طرح یسنا برخوردار می گردند و امیدوار هستم که روند اجرای این طرح ادامه داشته باشد.
رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: عقد تفاهم نامه با سازمان ها و مجموعه ها با هدف رفع سوءتغذیه خانواده ها به وزارت رفاه محدود نمی گردد، بلکه وزارت بهداشت با سایر مجموعه ها مانند «بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی» و «ستاد اجرائی فرمان امام» نیز تفاهم نامه همکاری منعقد کرده تا بسته های حمایتی در اختیار جامعه هدف قرار گیرد.
توزیع بسته های غذایی با هدف رفع سوءتغذیه خردسالان و مادران جباری با اشاره به توزیع بسته های غذایی توضیح داد: توزیع بسته های غذایی با هدف کمک به حل مشکلات سوء تغذیه خردسالان و مادران، کاری باارزش است. با توجه به این که توزیع بسته های غذایی به حل مشکلات سوءتغذیه خردسالان و مادران کمک می کنند، منابع پایدار برای استمرار این طرح باید در نظر گرفته شود. اعتبار توزیع بسته های غذایی می بایست پایدار بوده تا توزیع بصورت مستمر باشد. همین طور همکاری جامع دستگاه های مختلف می تواند به بهبود اجرای توزیع موادغذایی کمک نماید تا زنان حامله و کودک دچار سوءتغذیه در کشور نداشته باشیم.
کاهش میزان مرگ ومیر خردسالان در گروههای سنی مختلف رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اعلان اینکه فاکتورهای مختلفی درباره ی سلامت خردسالان مطرح می شود، اشاره کرد: «مرگ ومیر نوزادان تا ۲۸ روز»، «مرگ و میر خردسالان یک تا ۵۹ ماهه» و «مرگ ومیر خردسالان کمتر از ۵ سال» جزو فاکتورهای سلامت خردسالان هستند. بعد از انقلاب اسلامی، روند میزان مرگ ومیر خردسالان به سبب ارتقای سطح خدمات درمانی و بهداشتی، کاهشی است.
وی افزود: قبل از انقلاب اسلامی، میزان مرگ و میر خردسالان کمتر از پنج سال، معادل ۱۳۵ در هزار تولد زنده بود که این میزان به ۱۵.۵۱ در هزار تولد زنده در سال ۱۴۰۲ رسیده است. همین طور میزان مرگ و میر نوزادان کمتر از ۲۸ روز معادل ۳۲ در هزار تولد زنده بود که به ۸.۳۸ در هزار تولد زنده رسیده است.
تغییر علل مرگ ومیر خردسالان در گذر زمان جباری درباره ی علل مرگ ومیر خردسالان نیز اظهار داشت: خردسالان به سبب مبتلاشدن به بیماریهای عفونی و انگلی مانند اسهال و استفراع، در گذشته جان خودرا از دست می دادند اما علل مرگ ومیر خردسالان در اینروزها متفاوت می باشد. «سوانح و حوادث غیرعمدی» مانند حوادث ترافیکی و غرق شدگی، شایع ترین علل مرگ خردسالان «یک تا ۵۹ ماهه» در اینروزها هستند.
وی با اشاره به دلیلهای مرگ ومیر خردسالان یک تا ۵۹ ماهه اشاره کرد: بسته های آموزشی درباب پیش گیری از حوادث و سوانح می بایست در اختیار والدین قرار گیرد. همین طور ایمن سازی جاده ها، ایمن سازی خودرو، نصب صندلی مخصوص خردسالان با کمربند ایمنی در پیش گیری از بروز حادثه نقش دارد.
رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اعلان اینکه آموزش والدین را در کانون توجه قرار داده ایم، اضافه کرد: تجربیات حاصل از حوادث مختلف را جمع آوری کرده و در اختیار خانواده ها قرار می دهیم.
نقش سزارین در بروز نارسایی های نوزادان وی درباره ی علل مرگ ومیر نوزادان نیز توضیح داد: «سندرم دیسترس تنفسی» که اغلب در نارسی ریشه دارد، علت اصلی مرگ و میر نوزادان شمرده می شود. متاسفانه، میزان «سزارین» در کشور بسیار زیاد است؛ این در حالیست که سبب بروز مشکلات فراوانی برای نوزاد و مادر می شود. بعبارت دیگر می توان اظهار داشت که عمل سزارین در بروز نارسایی ها نقش دارد. اگر بتوانیم روند انجام سزارین را کنترل نماییم، بطور قطع، میزان مرگ و میر نوزادان کاهش پیدا می کند.
برنامه های وزارت بهداشت برای پشتیبانی از کودکان جباری با اعلان اینکه وزارت بهداشت برنامه هایی را برای سلامت خردسالان طراحی نموده، اضافه کرد: «کاهش میزان مرگ ومیر خردسالان در سوانح و حوادث غیرعمدی و بیماریهای شایع کودکان»، «افزایش تغذیه با شیر مادر» و «توجه به احیا خردسالان » جزو اولویت های وزارت بهداشت در عرصه سلامت خردسالان در سال ۱۴۰۳ است.
رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت اظهار داشت: وزارت بهداشت درنظر دارد که میزان مرگ ومیر خردسالان در سوانح و حوداث غیرعمدی را به پایین ترین میزان ممکن برساند. بااینکه روند مرگ ومیر کودکان۱ تا ۵۹ ماهه در سوانح و حوادث غیرعمدی نسبت به گذشته، کاهشی است باز هم میزان مرگ ومیر ناشی از این موارد باید کم شود.
برنامه ریزی برای افزایش تغذیه با شیر مادر وی درباره ی اولویت دوم وزارت بهداشت درباب سلامت نوزادان نیز توضیح داد: افزایش تغذیه با شیر مادر جزو دیگر برنامه های وزارت بهداشت امسال است. وزارت بهداشت درنظر دارد تغذیه با شیر مادر را در کانون توجه قرار داده و بر این مساله مهم متمرکز شود. بررسی ها بیان کننده این است که حدود ۵۰ درصد شیرخواران تا ۶ ماهگی تغذیه انحصاری با شیر مادر دارند.
برگزاری دوره آموزشی برای احیای کودکان جباری با اعلان اینکه برنامه ویژه ای در سطح بیمارستانی بمنظور کاهش مرگ ومیر خردسالان در نظر گرفته ایم، اشاره کرد: احیای خردسالان نسبت به بزرگسالان مشکل تر است؛ وزارت بهداشت، دوره های آموزشی برای افرادی که در بیمارستان ها و اورژانس های کودک به ارائه خدمت مشغول هستند، برگزار می نماید.
رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اعلان اینکه بسته های خدماتی مختلفی مانند درمان رایگان خردسالان کمتر از هفت سال در بیمارستان های دولتی و وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی اجرا شده، اظهار داشت: برنامه پایش رشد خردسالان از دیگر برنامه های وزارت بهداشت در عرصه سلامت خردسالان است و این برنامه در نظام خدمات بهداشتی و درمانی کشور اجرا می شود. همین طور بمنظور شناسایی سریع اختلالات تکامل خردسالان برنامه هایی طراحی نموده ایم و این برنامه ها را اجرا می نماییم. اجرای برنامه های حوزه اختلالات خردسالان می تواند به تشخیص بموقع و درست تاخیر تکامل در خردسالان و انجام مداخلات مناسب و بموقع برای جلوگیری از پیشرفت تاخیر تکاملی خردسالان منجر شود.

منبع: آنی غذا