به گزارش آنی غذا، رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفه ای ایران با تکیه بر این که می بایست از حوادث شغلی که تابحال در کشور رخ داده است، درس بگیریم؛ اظهار داشت: موارد ناایمن باید توسط متخصصین و بازرسان شناسایی و اعلام گردد و مسئولین هم این هشدارها را جدی بگیرند و کم کاری و بی توجهی نکنند.
دکتر حسن اصیلیان مهابادی، همزمان با روز بهداشت حرفه ای در گفتگو با ایسنا، اظهار داشت: سازمان جهانی کار در جهت اهمیت مباحث بهداشت حرفه ای و ایمنی در محیط کار از سال ۲۰۰۳ تشکیلاتی را در دنیا پایه گذاری کرده است که با هماهنگی کشورهای عضو هر ساله شعاری تعیین می کنند تا اهمیت بهداشت حرفه ای را به مجموعه کارگران، کارفرمایان، سیاست گذاران و… گوشزد کنند. شعار سال قبل در مورد توجه بیشتر به توسعه فرهنگ بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در میان جامعه کارگری بود. این شعار از آن جهت انتخاب شده بود که رعایت اصول به فرهنگ بازمی گردد و این که اگر جامعه و بخصوص جامعه کارگری، فرهنگ بهداشت حرفه ای را بدانند، نسبت به رعایت اصول آن اقدام خواهند کرد.
وی ادامه داد: برای سالجاری هم شعار «بهداشت حرفه ای و ایمنی کار؛ حق مسلم کارگران در محیط های کاری» انتخاب شده است. به عبارتی هر کارگری که در محیط کار مشغول می باشد این حق را دارد که محیط کاری ایمن و سالم داشته باشد. ابتکار انجمن متخصصین بهداشت حرفه ای برای ارتقای فرهنگسازی در این حوزه این بود که شعار را به زبان های مختلف لری، کردی، بلوچی و… ترجمه نماییم تا همه اقوام کشور با زبان خودشان به اهمیت مبحث بهداشت حرفه ای پِی ببرند.
وظایف یک متخصص بهداشت حرفه ای مدیرگروه مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار دانشگاه تربیت مدرس، افزود: رشته بهداشت حرفه ای حالا در سطح کشور در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می شود. تمام مشاغل موجود در جامعه از یک خانم خانه دار تا یک کارمند اداری و یا یک کارگر نیازمند این هستند که برخی اصول بهداشتی و ایمنی را در محیط کار خود رعایت نمایند که به بیماری مبتلا نشود و یک متخصص بهداشت حرفه ای موظف به بررسی این امر است.
۴ عامل اثرگذار بر سلامت کارگران وی ضمن اشاره به این که مجموعه عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیک و ایمنی در حفظ سلامت کارگران موثر است، بیان نمود: در محیط های کاری بخصوص محیط های صنعتی، کارگران با انواع و اقسام مواد مختلف و آلاینده های شیمیایی، عوامل فیزیکی مانند سر و صدا، پرتو، کمبود روشنایی، عوامل بیولوژیکی مانند باکتری ها و قارچ ها و… سر و کار دارند و اگر عوامل ذکر شده بیش از اندازه مجاز باشد، کارگری که در این محیط کار می کند گرفتار صدمه و بیماری خواهد شد.
رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفه ای ایران تصریح کرد: علاوه بر این رعایت برخی اصول ایمنی در محل کار هم شامل موارد بهداشت محیط می شود. بعنوان مثال دستگاهی که کارگر با آن کار می کند باید مجهز به حفاظ باشد یا اصول ایمنی در فرآیند تولید رعایت شود. عدم پایبندی به این موارد امکان دارد سبب بروز حادثه و بیماری های ناشی از کار برای کارگر یا کارمندان شود.
لزوم رعایت بهداشت حرفه ای در محیط های اداری او ضمن اشاره به این که عدم رعایت بهداشت حرفه ای در محیط های کارمندی هم بر سلامت افراد موثر است، اظهار نمود: کارمندی که پشت میز می نشیند باید اصول ارگونومیک را در نوع نشستن خود رعایت کند. همینطور میز کار، کامپیوتر، صندلی و… باید اصولی باشند که سبب بروز عوارضی همچون آرتروز گردن، دیسک کمر و گردن، عوارض مچ دست و…. نشود.
بیماری های شغلی که درمان پذیر نیستند… مدیرگروه مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار دانشگاه تربیت مدرس، افزود: در صورت عدم رعایت موارد ذکر شده، برخی بیماری های ناشی از کار توسط هیچ پزشکی قابل درمان نیست؛ بعنوان مثال کارگری که بدون رعایت اصول بهداشت حرفه ای در معرض آزبست (یک کانی سیلیکاتی) قرار می گیرد، پس از مدتی استنشاق سیلیس در محیط کار امکان دارد ریه هایش گرفتار مشکل شود و تنها با دریافت اکسیژن بتواند زنده بماند. یا کارگرانی که در معرض انواع و اقسام مواد شیمیایی مانند بنزن و تولوئن و… هستند در صورت عدم رعایت اصول بهداشت حرفه ای در خطر مبتلا شدن به سرطان خون هستند که دیگر قابل درمان نخواهد بود. در این نقطه، اصل پیشگیری بسیار حائز اهمیت می باشد که می بایست توسط متخصصین بهداشت حرفه ای در محیط های کاری دنبال شود.
کارفرمایانی که از ایجاد محیط کاری امن طفره می روند وی ادامه داد: فصل چهارم قانون کار تاکید کرده است که کارفرمایان ملزم به استخدام کارشناس بهداشت حرفه ای هستند که متاسفانه برخی کارفرمایان این مهم را رعایت نمی کنند و یا کارشناس را استخدام می کنند اما از رعایت بهداشت حرفه ای طفره می روند و این متاسفانه یک معضل است که در جامعه با آن سر و کار داریم. در این حوزه می بایست فرهنگسازی صورت گیرد چونکه حتی در آموزه های دینی ما هم قید شده است که به هم نوع و هم دین خود دقت کنیم و کارفرما دقت کند که محیط کار ایمنی برای کارکنانش فراهم آورد. درحالی که برخی فقط به سود حاصله فکر می کنند و هزینه های رعایت اصول بهداشتی و حتی محیط زیستی را نوعی هزینه تحمیلی می دانند و این قضیه سبب گشته است که نتوانیم آن طور که لازم است به هدف غایی خود برسیم.
اصیلیان در پاسخ به این سؤال که در صورت بروز حادثه در محل کار، تا چه اندازه کارشناس بهداشت حرفه ای و تا چه اندازه کارفرما مقصر است؟، اظهار نمود: یک کارشناس موظف است وظایف خویش را کامل انجام دهد و تذکرات لازم را که شامل موارد ناایمن و عوامل بیماری زا است را به شکل کتبی به کارفرما عرضه نماید تا رفع گردد. دلایل ریشه ای بروز حادثه باید بررسی شود و در صورتیکه مشخص شود کارشناس بهداشت حرفه ای در وظایف خود اهمال کرده است، باید پاسخگو باشد.
بروز سالانه ۳۴۰ میلیون حادثه شغلی در جهان وی ادامه داد: مطابق گزارش سازمان بین المللی کار، روزانه حدود ۶ هزار نفر یا سالانه ۲.۳ میلیون نفر در اثر بیماری ها و حوادث در رابطه با کار جان خویش را از دست می دهند. بعلاوه هر سال برای کارگران سراسر جهان ۳۴۰ میلیون حادثه شغلی و ۱۶۰ میلیون قربانی بیماری ناشی از کار رخ می دهد. همینطور از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ میلادی بیماری های ناشی از کار، دلیل ۸۱ درصد از مرگ های در ارتباط با مشاغل است.
او ضمن اشاره به این که حوادث، ۱۹ درصد از مرگ های حین کار را شامل می شود، افزود: سالیانه ۴ درصد از تولید ناخالص در جهان (۲۵/۱ تریلیون دلار) صرف هزینه های مستقیم و غیر مستقیم بیماری ها و حوادث ناشی از کار می شود. این آمار و ارقام در حالی مطرح می شود که کشورهای دنیا مبحث بهداشت حرفه ای در محیط کار را بسیار مهم قلمداد کرده اند.
از حوادث شغلی گذشته عبرت بگیریم مدیرگروه مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار دانشگاه تربیت مدرس در مورد وضعیت بروز حوادث شغلی در ایران، خاطرنشان کرد: در طول سالهای گذشته شاهد حوادث فاجعه باری همچون حوادث معدن زغال سنگ یورت آزادشهر، کارگاه ساختمانی متروپل آبادان، کلینیک سینا مهر تهران، ساختمان پلاسکو، جان باختن کارگران در اثر غرق شدگی در مخازن مواد شیمیایی در استان البرز، انفجار گاز شرکت بوتان اهواز، انفجار سیلندر اکسیژن بیمارستان یاسوج و… بوده ایم. این موارد ناایمن باید توسط متخصصین و بازرسان شناسایی و اعلام گردد و مسئولین هم این هشدارها را جدی بگیرند و کم کاری و بی توجهی نکنند.

وضعیت بروز بیماری و مرگ ناشی از کار در ایران
رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفه ای ایران با استناد به آمار وزارت کار و همینطور پزشکی قانونی اضافه کرد: بر مبنای آمار اعلام شده وزارت کار از سال ۱۳۸۷ تا آبان ۱۴۰۰ سالانه به صورت میانگین ۱۳ هزار حادثه ناشی از کار در ایران رخ می دهد که ۷۰۰ تا ۸۰۰ مورد آن منجر به فوت می شود که برای خانواده این افراد هم دارای اثرات بلندمدت خواهد بود؛ همینطور طبق آمار اعلام شده توسط پزشکی قانونی فوت شدگان ناشی از کار در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۹۹۴ نفر بوده است.
اصیلیان در خاتمه تصریح کرد: وقوع هر حادثه ای در محیط کار باید به سازمان تأمین اجتماعی گزارش داده شود اما در بحث اعلام حوادث هم تعلل می شود که این مورد بر آماردقیق بروز موارد اثرگذار می باشد و این خلاء هم باید پر شود.

منبع: آنی غذا