به گزارش آنی غذا، پزشک و متخصص طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه دوران سالمندی یکی از برهه های حساس زندگی انسان هاست، ابراز کرد: در این مقطع سنی مزاج افراد به سمت سرد و تر می گراید، بنابراین لازم است تا افراد از اقداماتی که منجر به افزایش رطوبت اضافی بدن می شود پرهیز کنند و همینطور بازنشستگان به سرعت سبک زندگی خویش را تغییر ندهند.
به گزارش آنی غذا به نقل از ایسنا، در نخستین سلسله نشست طب سنتی با محوریت سالمندی، مورخ یکم شهریور ۱۴۰۱ به همت معاونت فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در واحد مذکور با حضور ریاست این واحد جهاد دانشگاهی، حمید حمزه زاده و هم سخنرانی دکتر محمود خدادوست برگزار گردید، در ابتدا حمزه زاده ضمن اشاره به تجربه فعالیتهای پژوهشی، آموزشی، فرهنگی و هم ۱۳ سال سابقه فعالیت این واحد در حوزه سلامت سالمندی، اظهار داشت: با عنایت به تغییراتی که در هرم جمعیتی کشور رخ داده است، حالا سالمندی به یکی از دغدغه های مهم در سطح کلان کشور تبدیل گشته و این واحد جهاد دانشگاهی هم تمام فعالیتهای خویش را در جهت تحقق سیاست های جمعیتی کشور و ارتقا سطح سواد سلامت سالمندان برنامه ریزی کرده و پیش می برد.
همینطور ایشان در ادامه با اشاره به اینکه سواد سلامت سالمندان از موضوعات مهم و اثرگذار در سلامت آن هاست و هم سالمندان نسبت به قشر جوان جمعیت تمایل بیشتری به استفاده از خدمات طب سنتی دارند، اضافه کرد: ازاین رو جهاد علوم پزشکی شهید بهشتی وظیفه خود دانسته تا با دعوت از اساتید این حوزه، در چارچوب سلسله وبینارهای مدون و پیوسته به کسب آگاهی و ارتقا سواد سلامت سالمندان از راه منابع و مراجع آکادمیک و علمی معتبر بپردازد، که نخستین برنامه را با حضور دکتر محمود خدادوست پزشک و متخصص طب سنتی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز می نماییم.
تعریف و تفاوت طب سنتی و طب مکمل
محمود خدادوست در ابتدا ضمن اشاره به تعریف طب سنتی از منظر سازمان جهانی بهداشت و در نظر گرفتن این که طب سنتی باید ریشه در تاریخ آن کشور داشته باشد، اظهار داشت: طب سنتی مجموعه ای از دانش و تجاربی است که از نسلی به نسل دیگر چه به صورت شفاهی و چه به صورت کلامی منتقل می شود.
ایشان در ادامه با اشاره به اینکه هر مکتب طبی که جز تاریخ تمدن آن کشور نبوده و در عین حال جزء طب رایج آن کشور هم نباشد، طب مکمل می گویند، توضیح داد: برای مثال طب سنتی چین اگر وارد کشور ما شود به آن طب مکمل گفته می شود.
این پزشک متخصص طب سنتی با اشاره به اینکه طب سنتی ایران در حقیقت چیزی فراتر از تعریف سازمان جهانی بهداشت و فقط مبتنی بر دانش کلامی و کتبی نیست، اضافه کرد: این دانش برپایه دانش حکمای قدیمی همچون ابوعلی سینا است که به ما ایرانی ها به ارث برده ایم.
خدادوست با اشاره به اینکه طب ایرانی مبتنی بر تفاوت های فردی و آمیخته با فضائل اخلاقی در کنار دانش پزشکی است، اظهار داشت: رویکرد این طب پیشگیری و پرهیز از بیمار شدن است.
لزوم تربیت بیشتر افراد آکادمیک در حوزه طب سنتی
وی ضمن اشاره به این که اگر طیف وسیعی از تفاوت های فردی وجود نداشت، پزشکی و جایگاه آن بعنوان یک علم شناخته می شد و نه یک هنر، بیان نمود: مساله ای که از هزاران سال پیش حکمای ما ایرانی ها به آن پرداخته بودند هم اکنون غرب تحت عنوان personal medicine (پزشکی مبتنی بر فرد) گفته می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه ضمن اشاره به مزاج ها و ارتباط آن با تفاوت های فردی خاطرنشان کرد: هیچ دو نفر شخصی را پیدا نمی کنید که مزاج مشابه داشته باشند و اگر پزشکان ما به این مساله توجه نمایند در تشخیص بیماری ها و درمان موفقیت گسترده تری خواهیم داشت.
خدادوست با اشاره به اینکه طب سنتی ریشه در باور و فرهنگ مردم دارد، بیان نمود: بنابراین این طب قابلیت پذیرش گسترده داشته و مردم به سادگی حتی به افراد غیر آکادمیک در این عرصه هم اعتماد می کنند.
وی ضمن اشاره به مطلب فوق اضافه کرد: باید به درخواست و نیاز مردم پاسخ منطقی بدهیم تا مردم به افراد غیردانشگاهی روی نیاورند.
لزوم همگرایی و کاربرد طب رایج و طب سنتی با هم
دکترای تخصصی طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن اشاره به این که نگاه طب مکمل و طب سنتی نگاه کل گرا نسبت به بیماری است، توضیح داد: ما در طب رایج بسیار جز نگر هستیم البته که با همین نوع نگاه به موفقیت های زیادی دست یافته ایم اما لازم است نگاه کل نگر در کنار نگاه جزءنگر مکمل یکدیگر باشند تا تشخیص و درمان های موفق تری داشته باشیم.
وی ضمن اشاره به تعریف سازمان جهانی بهداشت که گفته طب سنتی باید ارزان تر از طب رایج باشد، اظهار داشت: متاسفانه در کشور ما این چنین نیست و باید به این مساله بیشتر پرداخته شود.
دلیل تعارض بین دو طب سنتی و طب رایج چیست؟
خدادوست با نظر شخصی خود بعنوان یک پزشک طب رایج و هم متخصص طب سنتی به سبب تعارض بین طب رایج و سنتی پرداخت و اظهار داشت: یکی از علل آن تعارض منافع است و دلیل دیگر آن شیوه تدریس نظام آموزشی کشورماست، که در نظام آموزشی ما برخلاف طب سنتی نگاه پیشگیری محور وجود ندارد و تمرکز اصلی بر درمان است تا اصول پیشگیری و حفظ سلامت.
این پزشک متخصص ضمن اشاره به این که تشخیص بیماری توسط پزشکان ما وابسته به تجهیزات پزشکی است، خاطرنشان کرد: این امر ناشی از خلا سیستم آموزشی ماست که پزشکان را کلینیسین تربیت نمی کند، یعنی باید پزشکان بگونه ای آموزش ببینند و مهارت کسب کنند که با کمترین امکانات در یک روستای دور افتاده بدون وجود تجهیزات پزشکی به بهترین تشخیص بیماری و یا حتی نزدیک به تشخیص قطعی و سپس درمان دست یابند.
ایشان در ادامه به مزاج شناسی پرداخت و اظهار داشت: علاوه بر انسان ها حتی اشیا هم دارای مزاج هستند و نوع مزاج بر روی همه جنبه های زندگی انسان اثر می گذارد.
خدادوست ضمن اشاره به این که چهار طیف گرمی، سردی، خشکی و تری وجود دارد، اظهار داشت: به صورت جزئی تر میتوان مزاج ها را به گرم و تر، گرم و خشک، سرد و خشک و هم سرد و تر تقسیم کرد.
وی با اشاره به اینکه مزاج انسان ها باتوجه به عوامل زیادی همچون مقطع سنی تغییر می کند، خاطرنشان کرد: مزاج برتر و غالب همان مزاج مادرزادی است و حتی اثرات آن در سالمندی هم خویش را نشان داده است.
دکتری تخصصی طب سنتی در ادامه به ذکر عوامل موثر در تغییر مزاج پرداخت و اظهار داشت: یکی از مهم ترین آنها سن است که تا ۳۰ سالگی مزاج غالب و طبیعی افراد گرم و تر، در ۳۰ تا ۴۰ سالگی گرم و خشک، در ۴۰ تا ۶۰ سالگی سرد و خشک و همینطور از ۶۰ سالگی به بعد به سرد و تر تغییر می یابد.
خدادوست ضمن اشاره به این که بجز سن، منطقه زندگی، فصل، جنسیت و حتی شغل هم بر نوع مزاج افراد سایه می افکند و باعث تغییراتی در آن می شود، توضیح داد: اهمیت دانستن این موارد و در نظر داشتن آنها باعث می گردد تا بتوان به شناخت دقیق تری از نوع مزاج فرد دست یافت و سپس سفارش و اقدام موثری برای بیمار انجام داد.
وی ضمن اشاره به تغییر مزاج در سالمندی و اهمیت شناخت آن در این دوران حساس زندگی، اظهار داشت: با عنایت به این که از ۶۰ سال به بالا مزاج بدن به سمت سرد و تر می گراید، لازم است تا سالمندان و بخصوص افراد بازنشسته توجه بیشتری به این مورد داشته باشند و سریع سبک زندگی خویش را تغییر ندهند و همچنان همان روالی را که چند سال طی کرده اند، ادامه دهند.
به گزارش نمایندگی علوم پزشکی شهید بهشتی، این پزشک متخصص با اشاره به اینکه در این دوران فعالیت بدنی فرد کاسته می شود، خاطرنشان کرد: در این مقطع سنی رطوبت اضافی بدن امکان دفع ندارد و این افزایش رطوبت باعث تبعات و ناخوشی های زیادی برای فرد می شود. ازاین رو افراد باید حدالامکان از اموری که به افزایش این رطوبت کمک می نماید پرهیز کنند. میزان وردی غذا خویش را کاهش دهند، غذاهایی که هضم سبکی دارند مصرف کنند، سبک زندگی خویش را ناگهانی تغییر ندهند تا انشاالله مشکلات کمتری داشته باشند.